Gebe ratlarda siprofloksasin kullanımının fetal beyin gelişimi ve morfolojik yapı üzerine etkilerinin araştırılması; quercetinin olası koruyucu rolünün belirlenmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Üriner sistem infeksiyonları gebelikte en sık görülen infeksiyon grubudur. Otoriteler gebelikte asemptomatik bakteriüri saptandığında bunun tedavi edilmesi gerektiğini savunmaktadırlar. Siprofloksasin gebelikte gereken durumlarda kullanılabilen florokinolon türevi bir antibiyotiktir. Gebelikte siprofloksasin kullanılması gerektiği durumlarda fetus gelişimi üzerinde oluşabilecek malformasyonlara ve fetal beyin gelişimindeki hasarlara karşı yüksek antioksidan özelliğe sahip quercetinin ne gibi bir etki yapacağını araştırmayı amaçladık. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Deney Hayvanları Üretim ve Araştırma Merkezinde üretilen 250 gr ağırlığında 28 adet genç dişi Wistar albino türü rat kullanıldı. Ratlarda gebelik oluşturuldu. Gebe ratlar, konrol, siprofloksasin, quercetin, sipro+quercetin olmak üzere dört gruba ayrıldı. Siprofloksasin grubuna gebeliğin 7.-17. günleri arasında günde 2 doz Siprofloksain (CİPRO 200mg\100 ml Flakon Biofarma İlaç. San. İstanbul) i.p 20 mg/kg olacak şekilde verildi. Quercetin grubuna Çalışma Süresince günlük (21 gün) 20 mg/kg kuersetin (Qurcetin dihydrate, %97, Alfa Aesar, German, CAS: 6151-25-3) mısır yağı içerisinde çözülerek oral gavaj ile verildi. Ratlar deney süresi boyunca ad-libitum beslendiler. Gebeliğin 20. gününde fetuslar sezeryan ile alındı. Gruplar arasında gelişim parametreleri, fetal beyin dokusunda lipid peroksidasyon ürünü MDA, antioksidan sistemler ve BDNF düzeylerine bakıldı. Bulgular: Kontrol grubu verileri ile deney grubu verileri karşılaştırıldığında; uygulanılan antibiyotik tedavisinin fetal gelişim parametrelerini baskılayarak fetal gelişimi bozduğu, fetal beyin dokusunda nöron yapılarında dejenerasyon ve hemorajik hasarlara yol açtığı, BDNF düzeyini belirgin ölçüde azalttığı, MDA düzeyini arttırdığı, antioksidan parametreler ve enzim düzeylerini etkilediği ortaya kondu. Bir flavonoid olan ve kuvvetli antioksidan özelliğe sahip quercetin, siprofloksasinin fetal gelişimi ve fetal beyin dokusundaki hasarlayıcı etkisini belli parametrelerde baskılamıştır. Sonuç: Gebelikte siprofloksasin kullanımının doğru olmadığı kanaatinde olmakla birlikte eğer gebenin ve yavrunun stabilitesinin korunması açısından tedavi şartsa; antibiyotik kullanıldığı durumlarda quercetin gibi kuvvetli antioksidan takviye yapılmasını öneriyoruz.