Ortaokul sözlüklerinin türkçe eğitimindeki hedef söz varlığı açısından değerlendirilmesi

Abstract

Ortaokul öğrencilerinin söz varlığı bakımından sözlük ihtiyacı, öğrenci ders ve çalışma kitaplarındaki kelimelerdir. Bu, aynı zamanda öğrencilerin hedef söz varlığıdır. Türkçe eğitiminde kullanılacak ortaokul sözlükleri bu hedef söz varlığını yansıtacak biçimde hazırlanmış olmalıdır.

Bu çalışmada piyasada var olan ortaokul sözlüklerinin Türkçe eğitiminde öğrencilerin söz varlığı bakımından hissettikleri ihtiyacı dikkate alıp almadıkları araştırılmıştır. Bunun için 2015-2016 eğitim-öğretim yılında MEB Yayınları tarafından hazırlanıp okullara gönderilen Türkçe ders ve çalışma kitaplarının söz varlığı listelenmiş ve ortaokul sözlüklerinin bu söz varlığıyla uyumu, örneklem kabul edilen A, B, C harfleriyle başlayan maddeler bakımından kontrol edilmiştir.

Araştırma neticesinde ortaokul öğrencileri için hazırlanan sözlüklerin öğrencilerin hedef söz varlığını esas almadıkları ve birbirinden farklı kelime listeleri sundukları görülmüştür. Söz varlıkları farklı ve hedef söz varlığını esas almayan bu eserlerin kullanılabilirlik ilkesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi, her sınıf seviyesine uygun ayrı ayrı sözlüklerin hazırlanması ve bu eserlerin yetkili bir kurul tarafından kontrol edildikten sonra onaylanarak kullanıma sunulması gerekmektedir.

Secondary school students' need for dictionary in terms of vocabulary is the words in student's text and workbooks. This is also the target vocabulary of the students. Secondary school dictionaries to be used in Turkish education should be prepared in such a way as to reflect this target vocabulary.

In this study, it was researched whether the secondary school dictionaries existing in the market took into consideration the felt needs of students in terms of vocabulary in Turkish education. For this purpose, the vocabulary of the Turkish text and workbook prepared by MEB Publications in the academic year of 2015-2016 was listed and the compatibility with the vocabulary of the secondary school vocabulary was checked with respect to the accepted paradigm items starting with the letters A, B, C.

As a result of the research, it was seen that the dictionaries prepared for the secondary school students did not take the target vocabulary of the students as a basis and offered different word lists from each other. It is necessary to rearrange these works which have different vocabulary and not based on target vocabulary in line with the usability principle, to prepare separate dictionaries for each class level and to use these works after they are checked by an authorized board.