Anatomi Terimlerine Önerilmiş Türkçe Karşılıklardaki Yabancı Kökenli Terimlerin Analizi

Abstract

Bu çalışmada, Nomina Anatomica’da yer alan Latince terimlere önerilmiş Türkçe karşılıklardaki, yabancı kökenli terimlerin ne sıklıkta olduğu sorusuna yanıt arandı.

Gereç ve Yöntem: Araştırmasını yapmak üzere anatomi ve genel tıpla ilgili 19 Türkçe sözlüğü kaynak olarak belirledik. Daha sonra uluslararası anatomi terimlerinin son dizini olan ‘Terminologia Anatomica”dan karşılıklarını arayacağımız kılavuz bir Latince terim listesi elde ettik.

Bulgular: Bunların sayısı 1658 idi. Saptadığımız bu terimlerin sözlüklerde önerilmiş karşılıklarını Türk Dil Kurumu’nun “Güncel Türkçe Sözlüğü”nden yararlanarak köken bakımından incelediğimizde 466 tanesinin yabancı kökenli olduğunu saptadık. Bu yabancı kökenli terimlerin sıklığının da tarihsel sürece uygun olarak, %44.9’inin Arapça, %27.7’sinin Farsça, %19.3’ünün Fransızca, %4.1’inin Yunanca, %1.7’sinin Latince, %0.9’unun Moğolca, %0.6’sının İtalyanca, %0.6’sının Ermenice ve %0.2’sinin de İngilizce terimlerden oluştuğunu gördük.

Sonuç: Sonuç olarak anatomi terimlerimizin içinde bulunduğu durumu gözler önüne sererek, Türkçeleştirme çabalarına hız verilmesi gerektiğini vurgulamak istedik.

The question of the frequency of the terms of foreign origin proposed as Turkish correspondings to the Latin terms in Nomina Anatomica is tackled in this study.

Material and method: We determined 19 Turkish anatomical and medical dictionaries as references in this study. We prepared a reference list of terms in Latin from which we searched for the correspondings in the latest index of the anatomy terms, the “Terminologia Anatomica”.

Results: We made a list of 1658 terms in Latin from Terminologia Anatomica to search for their equivalents. 28.1% of the terms proposed in the dictionaries were of foreign origin as we analysed them using the “Contemporary Turkish Dictionary” of Turkish Language Foundation. Of these terms 44.9% were from Arabic, 27.7% were from Persian, 19.3% were from French, 4.1% were from Greek, 1.7% were from Latin, 0.9% were from Mongolian, 0.6% were from Italian, 0.6% were from Armenian and 0.2% were from English languages.

Conclusions: We claim that the efforts of generating Turkish equivalents for the anatomical terms must be expedited.