Şizofreni hastalarında bilinçli farkındalık temelli stres azaltma eğitiminin umut, psikolojik iyi oluş ve işlevsel iyileşmeye etkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, şizofreni hastalarında bilinçli farkındalık temelli stres azaltma eğitiminin umut, psikolojik iyi oluş ve işlevsel iyileşmeye etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Materyal Metot: Araştırma ön test son test kontrol gruplu yarı deneme modeli olarak, Eylül 2018- Ocak 2020 tarihleri arasında Elazığ TRSM, Malatya Göztepe TRSM, Malatya Yeşilyurt TRSM'de yürütüldü. Araştırma, örneklem seçim yöntemine gidilmeden, araştırma kriterlerine uyan 137 hasta ile tamamlandı. Veriler, Tanıtıcı Özellikler Formu, Herth Umut Ölçeği, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği ve ŞİLO kullanılarak toplandı. Farkındalık grubuna 16 oturumluk farkındalık temelli stres azaltma; psikoeğitim grubuna 8 oturumluk psikoeğitim programı uygulandı. Kontrol grubuna ise herhangi bir girişim uygulanmadı. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistik yöntemler, One Way ANOVA ve Tekrarlayan Ölçümlerde ANOVA kullanıldı. Bulgular: Eğitim öncesi farkındalık, psikoeğitim ve kontrol grubunun umut düzeylerinin düşük, psikolojik iyi oluşlarının ve işlevsel iyileşme düzeylerinin orta düzey olduğu belirlendi. Farkındalık grubundaki hastaların umut, psikolojik iyi oluş ve işlevsel iyileşme ikinci ve üçüncü ölçüm puan ortalamalarının psikoeğitim ve kontrol grubuna göre artma gösterdiği ve gruplar arası farkın istatistiksel olarak önemli olduğu belirlendi (p˂0.05). Grup içi karşılaştırmada; farkındalık ve psikoeğitim grubu umut, psikolojik iyi oluş ve işlevsel iyileşme düzeyi birinci puanının, ikinci ve üçüncü ölçüme göre istatistiksel olarak önemli derecede düşük olduğu saptandı (p˂0.05). Kontrol grubu grup içi karşılaştırmasında ise umut, psikolojik iyi oluş ve işlevsel iyileşme düzeyinde istatistiksel olarak önemli bir değişimin olmadığı belirlendi (p˃0.05). Sonuç: FTSA'nın psikoeğitime oranla şizofreni hastalarında umut, psikolojik iyi oluş ve işlevsel iyileşme düzeyini arttırmada daha etkili olduğu bulundu. Anahtar Kelimeler: Farkındalık temelli stres azaltma terapisi, hemşirelik, işlevsel iyileşme, psikolojik iyi oluş, şizofreni, umut.

Objective: The aim of this study was to determine the effect of mindfulness based stress reduction training on hope, psychological well-being and functional recovery patients with schizophrenia. Materials and Methods: The research was carried out as a pre-test and post-test control group quasi-experimental model in Elazığ TRSM, Malatya Göztepe TRSM, Malatya Yeşilyurt TRSM between September 2018-June 2020. The study was completed with 137 patients who fulfilled the research criteria without going through the sample selection method. Data were collected using the Descriptive Characteristics Form, Herth Hope Scale, Psychological Well-being Scale and FROGS. Mindfulness group, 16 sessions of mindfulness based stress reduction and psychoeducation group, 8-session of psychoeducation program applied. No intervention was applied to control group. Descriptive statistical methods, One Way ANOVA and Repeated Measures ANOVA were used to evaluate the data. Results: It was determined that pre-training mindfulness, psychoeducation and control group had low level hopes, psychological well-being and functional recovery levels were moderate. It was determined that the mean scores of hope, psychological well-being and functional recovery of the patients in the mindfulness group increased compared to the psychoeducation and control groups and the difference between the groups was statistically significant (p˂0.05). In-group comparison; in the mindfulness and psychoeducation group, the pre-test score of hope, psychological well-being and functional recovery levels were found to be significantly lower than the intermediate test and post-test (p˂0.05). In the comparison of the control group, there was no statistically significant change in the level of hope, psychological well-being and functional recovery (p˃0.05). Conclusion: It was found that MBSR was more effective in increasing hope, psychological well-being and functional recovery in schizophrenia patients than in psychoeducation. Keywords: Mindfulness based stress reduction therapy, nursing, functional recovery, psychological well-being, schizophrenia, hope.