Hak Taleplerinin Değişen Yüzleri

Abstract

Öz:Hukuk ve siyaset felsefesinin ortak çalışma alanlarından biri olan hak kavramına ilişkin güncel tartışmalar, hak mücadeleleri ortak zeminine taşınmıştır. Modern hak kavramının tartışılmaya açılması liberal hak kuramının dar ufkunu göstermekle beraber; güncel gelişmeler, hak mücadelesinin liberal anlayışın da gerisine götürüldüğünü gösteriyor. Her türlü arzunun ve talebin hak talebi olarak değerlendirildiği tartışmalar, hakkın öznesine ilişkin bir tartışma yapmayı gerekli kılmaktadır. Öznenin liberal hukuk kuramınca belirlenen bireyden; belirsiz, sınırsız ve haktan bağımsız varlığı olan özneye doğru evrilmesiyle ilişkili gelişmeler, modern hak mücadelesinin kazanımlarını yok edebilecek bir tehlikeyi barındırır. Aşı karşıtlığı, pedofililiğin cinsel kimlik olarak tanınması talepleri ve Türkiye’de yeni bir uygulama olan Müftü nikahı uygulaması tüm netliği ile bunu göstermektedir. Bu çalışma grup hakları adı altında yürütülen ve çoğulcu söylemlerden beslenen hak taleplerinin eleştirisini sunarken liberal hak kuramının da eleştirisini ortaya koymak amacındadır.