Apoptosis : programlı hücre ölümü veya indüklenmiş intihar

Abstract

Apoptosis, intrinsik olarak programlanmış “hücre intihar girişimi” yani bir çeşit programlı hücre ölümüdür. Morfolojik olarak nükleer kromatinin koyulaşması, hücre yüzeyinde kabarcıkların oluşması ve DNA ’da kopmalar ile karakterizedir. Memelilerde T ve B lenfositlerinde ve timositlerde apoptosis görülmektedir. Özellikle iimoma ’da olmak üzere tümör radyoterapisi sırasında da apoptosis görülür. İyonizan radyasyon da periferik lenfositlerde apoptosisi indükler. p53 tümör süprese eden gen ve bcl-2 onkogen ’i hücrede görülen apoptosis ile yakından ilgili b ulunmuştur.

Programlı hücre ölümü kanser, AIDS, otoimmün hastalıklar ve santral sinir sisteminin dejeneratif hastalıklarında rol oynayabilir. Apoptosis, bu hastalıkların tedavisi ve önlenmesi için yeni farmakolojik imkanlar sunmaktadır.

Apoptosis is a kind of programmed cell death, that is, intrinsically programmed “cell suicide process”. Apoptosis is characterized morphologically by condensation of chromatin at the nucleary boundary, blebbing at the cell surface, and breakdown of DNA. Mammalian T and B lymphocytes, thymocytes, show a typical apoptosis immediately. Apoptosis appears also during radiotherapy of tumor, especially of thymoma. Ionizing radiation also induces apoptosis in peripheral mature lymphocytes. Tumor suppressor gene such as p53 and oncogene such as bcl-2 are j'ound to be closely related to apoptotic processes in a cell.

Programmed cell death may play a part in the aetiology of cancer, AIDS, autoimmune diseases, and degenerative diseases of the central nervous system. The pharmacological manipulation of apoptosis offers new possibilities for the prevention and treatment of these illnesses.