Erişkin epileptik hastalarda valproatın kemik yapısı üzerine etkileri

Abstract

Osteoporoz kemik mineral ve matriksinin eşit oranda azalarak normal değerinin altına inmesi ve buna bağlı olarak kemik kalitesinde bozulma ve kemik kırılganlığında artış ile karakterize metabolik bir kemik hastalığıdır.Epilepsi nöbetlerle seyreden, hastaların uzun yıllar hatta ömür boyu antiepileptik bir ilaç kullanmasını gerektirebilecek kronik bir beyin hastalığıdır. Epilepsinin medikal tedavisinde kullanılan ajanların kemik kalitesi üzerine olumsuz etkileri vardır. Bu çalışmada, 1 yılın üzerinde monoterapik olarak valproat kullanan 50 epileptik hasta ile. 60 sağlıklı birey osteoporoz açısından karşılaştın İdi. Osteoporoz tanısı açısından bu çalışmada, dual enerjili x-ray absorbsiyometresi (DEXA) kullanıldı. Ayrıca valproatm osteoporoz yan etki patogenez mekanizmasını açıklamak için çalışmamızda PTH, ALP, Ca, transaminazlar, tiroid ve böbrek fonksiyon testleri, kan valproat düzeyleri araştınidı.Çalışmamızın temel sonucu ; valproat kullanan epileptik hastalarda, bu ilaç kemik kalitesini bozmaktadır ve bu bozulma kmklara öncül olabilecek değişikliklere yani osteoporoza kadar ilerleyebilmektedir. Sonuçlanmız valproata bağlı osteoporozda tek bir mekanizmanın değil multipl mekanizmalann patogenezde etkili olabileceğini göstermektedir. Bu olası mekanizmalar arasında en kuvvetli ihtimal, parathormon düzeylerinin artış göstermesidir, bu hiperparatiroidizm mekanizması hem primer hem de sekonder olarak kemik rezorbsiyonunu aktive etmektedir, diğer mekanizma ise valproatm kemik hücreleri üzerine direk olumsuz etkisi ve gastrointestinal kanalda kalsiyum absorbsiyonunu bozması ve PTH cevabını inhibe etmesi olarak düşünülmüştür.