Glukokortikoitlere ikincil osteoporozun önlenmesinde misoprostol kullanımı : deneysel hayvan çalışması

Abstract

İlaçlara bağlı osteoporozun en sık sebebi uzun süreli glukokortikoid tedavisidir. Günlük 5 mg ve üzeri dozlarda 3 ay gibi kısa bir sürede osteoporoza neden olabilmektedir. GK tedavisinin başlangıcından 1 yıl sonra vertebra kırığı riski %17’Ieri bulmaktadır. Erişkinlerde çeşitli ilaç seçenekleri olmakla beraber, çocuklarda Ca ve D vitamini dışında GBO’dan korunmaya yönelik etkili bir tedavi bulunmamaktadır. Yapılan deneysel çalışmalar PG E’lerin kemik mineral yoğunluğunu artırdığı ve osteoporozu engellediğini göstermiştir. Biz de güvenli, ucuz ve kolay kullanıma sahip olan PG E1 analoğu misoprostolü, GBO’da koruyucu etkinliği daha önce çalışılmadığı için bir hayvan modelinde araştırmayı amaçladık. Sıçanlar 8'er adetlik üç gruba ayrıldıktan sonra 1. grup kontrol grubu olarak belirlendi. Metilprednizolon 28 gün boyunca 2 ve 3. gruba 10 mg/kg dozunda deri altı yolla her gün tek doz şeklinde uygulanırken, misoprostol 3. gruba 200 fig/gün dozunda ağız yolundan bir metal kanül ile doğrudan mideye verildi. Bütün sıçanların çalışma öncesi ve sonunda lumbal vertebra ve femurda kemik mineral yoğunluğu DEXA yöntemi ile ölçüldü ve değerlendirildi. Steroid grubu kontrol grubu ile tedavi sonrası KMY’de azalma yüzdesi açısından karşılaştırıldığında, femur üst uç ve femur diyafizi kemik bölgelerinde belirgin azalma olduğu (p<0.001), femur alt uç bölgesinde de azalma olmakla beraber istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı görüldü (p=0.06). Steroid grubu çalışma öncesi ve sonrası KMY değerleri ile karşılaştırıldığında ise, bütün bölgelerde KMY’de azalma olduğu görüldü (p<0.02). Misoprostol grubu steroid grubu ile tedavi sonrası KMY’de azalma yüzdesi açısından karşılaştırıldığında, tüm kemik alanlarında misoprostol grubunda korunma sağlandığı, ancak bunun sadece femur diyafizini gösteren R3 ilgi alanında istatistiksel olarak anlamlılık gösterdiği saptandı (p<0.05).