Bir yıllık sürede kan kültürlerinin klinik, epidemiyolojik ve bakteriyolojik yönden prospektif olarak değerlendirilmesi

Abstract

Kan dolaşımı infeksiyonu olan hastalarda izole edilen mikroorganizmaların belirlenmesi ve kliniklere göre dağılımının saptanması, epidemiyolojik, klinik ve mikrobiyolojik karakterlerinin tanımlanması, izole edilen mikroorganizmaların antibiyotik duyarlılık profillerinin saptanması. Materyal-metod: 1 Ocak 2004 - 1 Ocak 2005 tarihleri arasında bir yıllık periyot boyunca İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji laboratuvarına kan kültürleri gönderilen yatan hastaların klinik ve laboratuvar verileri değerlendirildi. Hastalar daha önce yayınlanmış olan kriterler kullanılarak anlamlı (gerçek) bakteriyemi, şüpheli bakteriyemi, kontaminasyon kategorilerinden birine dahil edildi. Bulgular: Bir yıllık çalışma periyodu süresince, 3459 hastadan gönderilen toplam 8730 şişe kan kültürü değerlendirildi. Kan kültürleri pozitif sinyal veren 782 hastada toplam epizod sayısı 890 olarak hesaplandı. Bunların 216'sı (%26.5) toplum kaynaklı iken, 674'ü (%73.5) hastane kaynaklı idi. Kan kültür sonuçlarına genel olarak bakıldığında; gelen toplam 8730 şişenin %80.6 (7039)'sında üreme yok iken, %19.4 (1691 )'ünde üreme saptandı. Hastaların %57.5'i erkek, %42.5'i kadın idi. Üreyen mikroorganizmalar incelendiğinde; %87.2 (682) monomikrobiyal, %12.8 (100) polimikrobiyal olarak dağılım gösterdi. Pozitif sinyal veren kan kültürlerinden üreyen mikroorganizmaların sıklığına bakıldığında, %79.1 Gram-pozitif, %16.7 Gram-negatif ve %4.2 oranında mantar izole edilmiştir. KNS'lar %64.4 (505) oranında en sık izole edilen mikroorganizmalar olarak bulunmuştur. Etken mikroorganizmalar olarak; toplum kaynaklı en sık Brucella spp. %12.0 (24), E. coli %9.5 (19), S. aureus %7.5 (15), KNS'lar %6.5 (13) oranında izole edildi. Hastane kaynaklı etken mikroorganizmalardan en sık S. aureus %13.9 (81), KNS'lar %6.3 (37), Enterococcus spp. %4.8 (28), E.coli %4.6 (27), Candida spp. %4.5 (26), Klebsiella spp. %3.6 (21), Pseudomonas spp. %2.9 (17) izole edildi. Gelen tüm kültürlerin %5.7'si kontaminasyon olarak değerlendirilmesine karşılık, pozitif kan kültürlerinin %30.5'i kontaminasyon olarak değerlendirilmiştir. Hastaların %74.4'ünde predispozan faktörler vardı. Hem toplum hem de hastane kaynaklılarda en sık intravenöz kateterin (sırasıyla %39.5 ve %70.6) predispozan faktör olduğu görüldü. Bunu önceden antibiyotik kullanımı izledi. 74 Sonuç: Pozitif kan kültürlerinden elde edilen mikroorganizmaların patojen mi yoksa kontaminant mı olduğuna karar verebilmek için hastanın kliniği, alta yatan predispozan faktörler, örnek alma teknikleri ve üretilen etken birlikte değerlendirilmelidir.