Kutanöz herpes simpleks ve varisella zoster virüs enfeksiyonlarının tanısında tzanck testi ile polimeraz zincir reaksiyonunun karşılaştırılması

Abstract

Herpes simpleks virüs ve varisella zoster virüs enfeksiyonları oldukça sık görülen dermatolojik hastalıklardır. HSV ve VZV enfeksiyonlarında tanı genellikle klinik olarak konulur. Klinik tanıyı doğrulamak için; Tzanck testi, elektron mikroskopi, viral hücre kültürü, polimeraz zincir reaksiyonu (PZR) ile viral antijen tayini ve serolojik testlerle antikorların saptanması yöntemleri uygulanmaktadır. Klinik görüntünün tipik olmadığı; Kaposi'nin variselliform erupsiyonu (ekzema herpetikum), rekürren intraoral herpes simpleks, rekürren herpetiform aftöz ülserler, varisella ve dissemine herpes zoster gibi durumlarda erken tanı önemlidir. Immün süprese kişilerde, gebelerde, yenidoğanlarda ve komplikasyonların önlenmesinde, HSV enfeksiyonlarının hızlı ve doğru tanısı daha da önem kazanmaktadır. Bu bakımdan Tzanck testinin kolay, hızlı, tekrarlama imkanı olan, özel ekipman gerektirmeyen ve pahalı olmayan uygun bir tanı yöntemi olduğunu göstermek amacıyla bu çalışmayı yapmayı uygun bulduk. Pratikte uygun bir tanı yöntemi olan Tzanck testini, PZR yöntemi ile karşılaştırarak güvenilirliğini saptamayı amaçladık. Klinik olarak HSV enfeksiyonu düşünülen 77 (76 rekürren herpes simpleks ve bir primer gingivostomatit) ve herpes zoster düşünülen 21 olmak üzere toplam 98 hastada Tzanck ve PZR testleri yapıldı. Çalışmamızda Tzanck testi ile HSV ve VZV enfeksiyonlu hastaların %77'sinde pozitiflik saptanırken, 53 %23 yanlış negatiflik bulunmuş, yanlış pozitiflik ise görülmemiştir. Tzanck testinin herpes virüs enfeksiyonlarında genel pozitiflik oranı %61.2, PZR'nin pozitiflik oranı ise %79.6 olarak tespit edildi. Lezyon tipine göre testlerin pozitiflik oranları farklılık göstermektedir. Vezikülden yapılan PZR %100 ve Tzanck testi %81.6 oranında pozitif iken, krutlu lezyonlarda bu oranlar sırasıyla %62.5 ve %43.7 olarak bulunmuştur. Lezyon sürelerine göre de testlerin pozitiflik oranları değişmektedir. Tzanck testinde ilk üç günde alınan materyalde pozitiflik oranı %78.7 iken, üç-yedinci günler arası %64'e, yedinci günden sonra ise %27'lere düşmüştür. PZR'de bu bulgular sırasıyla %80.8, %76 ve %80.7 olarak tespit edilmiştir. Erken alınan veziküler tipteki lezyonlarda Tzanck testi ve PZR pozitiflik oranları daha yüksek olarak tespit edilmiştir. İstatistiksel değerlendirmeler, bilgisayarda SPSS 10,0 programı ve Epi- info version 6 paketi kullanılarak yapıldı. Tzanck testi ile PZR arasındaki ilişki, Statcalc programında 2x2 tablosu uygulanarak yapıldı, istatistik anlamlılık p<0.05 olarak kabul edildi. Tzanck testi ile PZR pozitiflik oranları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu. istatistiksel olarak PZR'nin, Tzanck testinden daha üstün olduğu görülmekle birlikte, duyarlılığı %76.9, özgüllüğü %100 ve pre-test probabilitesi %79.6 olan Tzanck testinin de güvenilir bir tanı yöntemi olduğu sonucuna varılmıştır. Hem ayaktan takip edilen, hem de yatan hastalar için kolay, hızlı, tekrarlama imkanı olan, özel ekipman gerektirmeyen ve pahalı olmayan bir tanı yöntemi olan bu testin, dermatoloji pratiğinde yeterince kullanılmamasını, bilgi ve deneyim eksikliğine bağlamaktayız. Sonuç olarak; herpes virüs enfeksiyonlarının tanısında; Tzanck testi, sensitivitesi ve spesifitesi yüksek, güvenilir, uygun bir tanı yöntemidir.