Şizofreni tanısı konan hastaların hastalığın akut ve remisyon dönemindeki bilişsel işlevlerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada şizofreni tanısı almış hastaların akut ve remisyon dönemlerindeki bilişsel işlevleri karşılaştırıldı. Gereç ve yöntem: Araştırma, Kasım 2003-Ocak 2005 tarihleri arasında İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Turgut Özal Tıp Merkezi 'nde yapılmıştır. Psikiyatri servis ve polikliniğinde ayaktan ve/veya yatarak takip ve tedavi edilmekte olan, DSM-IV tanı ölçütlerine göre şizofrenik bozukluk tanısı alan. yaşı 18-50 arası ve antipsikotik ilaç kullanmakta olan 27 hasta çalışmaya alınmıştır. Hastalara akut dönemde Kısa Psikiyatrik Değerlendirme Ölçeği (BPRS), Pozitif Semptomları Değerlendirme Ölçeği (SAPS), Negatif Semptomları Değerlendirme Ölçeği (SANS), Yan Etki Derecelendirme Ölçeği (UKU), Wechsler Bellek Ölçeği (WMS-R). Stroop Testi ve Sözel Bellek Süreçleri Testi (SBST) yapıldı. Aynı uygulama hastalar remisyona girdiklerinde (BPRS puanlarında en az %50 azalma olduğunda) tekrarlandı. Wilcoxon Signed Ranks Test ile hastalara uygulanan psikometrik ölçümlerin akut ve remisyon dönemleri karşılaştırıldı. Bulgular: Hastaların yaş, hastalık süresi, hastanede yatış süresi, yatış sayısı, akut ve remisyon dönemlerinde kullandıkları antipsikotik dozları, akut ve remisyon dönemlerinde kullandıkları biperiden dozları açısından, kullanılan antipsikotik ilaç dozu dışında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamaktaydı. Hastalık tipleri arasında her iki dönem arasında bilişsel işlevlerde istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu. Sigara içen 39 hasta grubunda remisyon döneminde sigara içimi ile SANS arasında pozitif ilişki saptandı. Hastaların akut ve remisyon dönemlerinin nöropsikolojik test ortalama sonuçlan karşılaştırıldığında; remisyon döneminde WMS-R testinde kişisel aktüel bilgi, yönelim, konsantrasyon, mantıksal bellek ve dikkat puanlan ve SBST de uzun ve kısa süreli bellek puanlan anlamlı olarak daha yüksek; Stroop Testinde tüm Stroop alt test puanlan akut döneme göre anlamlı olarak daha düşük bulundu. Eğitim gruplan açısından lise ve üzeri grubun, akut dönem konsantrasyon, mantıksal bellek, dikkat, kısa süreli bellek ve Stroop 3 değerleri ile remisyon dönemi konsantrasyon, mantıksal bellek, dikkat, görsel anımsama, Stroop 3 değerlerinin anlamlı olarak daha iyi olduğu saptandı. Sonuç: Çalışmamızda şizofreni hastalarının remisyon döneminde bilişsel işlevlerinin akut döneme göre daha iyi olduğu bulunmuştur. Ancak bu konuyla ilgili hastaların sosyodemografik özellikleri açısından daha homojen olduğu ve daha geniş örneklemli çalışmalara ihtiyaç vardır.