Özet:
Yirmi üç adet Wistar albino sıçan dört gruba ayrıldı. 6 sıçana biıııatoprost %0.03. 5 sıçana latauopıost %0.005, S sıçana ise tıavopıost %0.004 günde bir defa, her iki göze 6 ay boyunca damlatıldı. İlaç uygulanmayan 4 sıçan, kontrol grubu olarak alındı. Altuıcı ayın sonunda gözler emikle edildi. Alman kesitlerin lıematoksilen-eozin (H.E.) ve trikrom boyamaları yapılarak. ışık mikroskobunda incelendi. HE boyasında, yüzey epiteliııde displazi ve keıatiııizasyon incelenerek, subepitelyal alandaki lenfosit ve ıııast hücreleri sayıldı. Trikrom boyasında, subepitelyal alandaki kollajeıı miktarı boyanma yoğunluklarına göre sübjektif olarak değerlendirildi. Kornea ve konjoııktiva epiteliııde displazi görülmedi. Keıatiııizasyon sadece biıııatoprost (3/12) ve latauopıost (1/10) gruplarında görüldü. Ortalama lenfosit sayılan gruplarda sırayla, 1.4 ± 0.19, 2.2 ± 0.39. 2.27 ± 0.33 ve 1.87 ± 0.35 olarak bulundu. Gnıplar arasında lenfosit sayılan bakımından, anlamlı fark görülmedi (p>0.05). Ortalama rnast hücre sayıları sırasıyla. 2.58 ± 0.5. 5.4 = 1.1. 5.7 ± 0.58 ve 3.0±0.59 olarak bulundu. Mast hücre sayılarında, latauopıost ve tıavopıost gruplannda. diğer gnıplaıa göre anlamlı derecede fazla olduğu (p<0.05). ancak latanoprost ve tıavoprost grupları arasında fark olmadığı bulundu (p>0.05). Sübjektif kollajeıı boyanma skorları gnıplaıda sırasıyla, 1.0 ± 0.85, 2.0 = 0.0, 1,73 ± 0.7 olduğu görüldü. Kollajeıı miktarındaki artışın bimatoprost gnıbuna göre, latanoprost ve tıavopıost gruplannda anlamlı derecede fazla olduğu (p<0.05). ancak latanoprost ve tıavopıost gınplaıı arasında fark olmadığı görüldü (p>0.05). Uzun süreli antiglokomatöz ilaç kullanımı, oküler yüzeyde çeşitli değişikliklere yol açabilmektedir. Çalışmamızda, latanoprost ve travopıostun. kronik inflamasyon oluştunna potansiyellerinin bimatoprosta göre daha fazla olduğu görülmüştür. Bu farklı etkiler, ilaçlardaki prezervau madde yoğunluğu. pH ve ilaçların etken maddelerindeki farklılıktan kaynaklanabilir.
