Larenks kanseri tanısı ile radyoterapi uygulanan hastaların prognostik faktörlerinin retrospektif değerlendirilmesi

Abstract

Larenks kanserlerinin tüm kanserler arasında görülme sıklığı erkeklerde % 2.2, kadınlarda %0.4 olmasına rağmen baş ve boyun bölgesi kanserleri içinde en sık görülenidir ve tüm baş ve boyun kanserlerinin %25'ini oluşturur. Bu çalışmayla hastaya, tümöre ve tedaviye bağlı prognostik faktörlerin, lokal ve bölgesel kontrol, genel sağkalım ve hastalıksız sağkalım üzerindeki etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: İnönü Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı'na Kasım 2002 ile Mayıs 2010 tarihleri arasında başvuran larenks yassı hücreli karsinoma tanısı ile cerrahi operasyon yapılmış, adjuvan radyoterapi uygulanmış 46 hasta retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Hastaların yaşı, tümör diferansiasyonu, tümör evresi, T evresi, N evresi, tümör yerleşimi, lenfovasküler invazyon, perinöral invazyon, kapsül invazyonu, cerrahi sınır, kartilaj tutulumu, tedaviye ara verme ve eşzamanlı kemoterapi uygulaması değerlendirilmiştir. Bulgular: Medyan yaş 59 (37-80), 44 hasta erkek (% 97) 2 hasta kadın (% 4)'dır. Yaşı 60 ve üzerinde 25 hasta (%54) 60 ve altında 21 hasta (%46) mevcuttu. Tümör diferaniyasyonu, histopatolojik değerlendirmeye göre 6 vaka (%13) iyi diferansiye, 32 vaka (%70) orta derecede diferansiye ve 8 vakada (%17) az diferansiye olarak bulundu. Onbeş hasta (%33) evre III ve 31 hasta (%67) evre IV dür. Dört hasta (%9) T2 evre, 16 T3 evre (%35) ve 26 hasta (%57) T4 evre olarak değerlendirildi. 23 hasta N0 (%50) ve 23 hastada (%50) N1-2 evre idi. Histopatolojik özellikler değerlendirildiğinde 9 hastada (%20) cerrahi sınırda tümör devam etmekteydi, 5 hastada (%11) cerrahi sınıra yakın tümör, 30 hastada (%65) kartilaj invazyonu, 13 hastada (% 28) lenfovasküler invazyon, 8 hastada (%17) perinöral invazyon ve 3 hastada (%7) kapsül invazyonu mevcuttu. Hastaların yarısında tümör glottik bölgede kalan yarısında ise supraglottik bölgede yerleşmişti. Sekiz hastada (%17) larenks karsinoma dışında ek bir hastalık mevcuttur. Üç hastada hipertansiyon ve iskemik kalp hastalığı, bir hastada kronik obstrüktif akciğer hastalığı, bir hastada glokom, bir hastada geçirilmiş tüberküloz, bir hastada surrenal adenomu ve bir hastada geçirilmiş mide operasyonu öyküsü bulunmaktaydı. Hastaların tümünde sigara kullanım öyküsü mevcuttu. 17 hasta (%17) 40 paket/yıl/gün, 16 hasta (%16) 30 paket/yıl/gün, 12 hasta (%26) 20 paket/yıl/gün, 1 hasta (%2) 10 paket/yıl/gün sigara kullanmıştır. Hastaları tümü konvansiyonel yöntemle tedavi edilmiştir. 44 hastaya ortalama 66 Gy eksternal radyoterapi uygulanmıştır. İki hasta tedaviye devam etmediğinden bu hastalara 46 Gy eksternal radyoterapi uygulanmıştır. Yedi hastaya eşzamanlı kemoterapi ve iki hastayada adjuvan kemoterapi uygulanmıştır. Sonuçlar: Beş yıllık genel sağkalım %66 ve hastalıksız sağkalım %67 olarak bulunmuştur. Genel sağkalım üzerine N evresi (p=0.0001), kapsül invazyonu (p=0.026) ve kartilaj tutulumunun (p=0.047) önemli olduğu tespit edildi. Hastalıksız sağkalım açısından ise N evresi (p=0.0001) ve kapsül invazyonu (p=0.034) önemliydi. Çok değişkenli analiz sonucunda hem genel sağkalım hem de hastalıksız sağkalım üzerine N evresinin etkisi (p=0.0001, p<0.05) istatistiksel olarak anlamlıydı.