Özet:
Çalışmamızda, kontrol grubu olgularla konvansiyonel manyetik rezonans görüntülemeyle (MRG) kraniyal metastaz saptanmayan akciğer kanserli olgularda ilk tanı ve 3 ay sonrası dönemlerde manyetik rezonans spektroskopi (MRS) ile kraniyal değişikliklerin olup olmadığının saptanması amaçlandı. Çalışmamızda Eylül 2010- Haziran 2011 tarihleri arasında İnönü Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalında akciger kanseri tanısı alan 41 hasta (39 erkek, 2 kadın) yer aldı. Çalışma süresince, 41 hastanın 6'sı ex, 6'sı da ilk değerlendirme sonrası takip tetkiklerine gelmediğinden toplam 29 hasta ile çalışma tamamlandı. Yaş ortalaması 65.7 ± 9.4 (44-80) dü. Çalışmamızda 29'u erkek, 3'ü kadın 32 sağlıklı bireyden oluşan kontrol grubu mevcuttu. Kontrol grubunun yaş ortalaması 62.9 ± 8 (42- 80)di. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalında, MRS öncesinde rutin konvansiyonel MRG kesitleri alındı (Gyroscan Intera Master, Philips, Best, Hollanda). Aksiyel planda T1A (TR 450 msn, TE: 10 msn), aksiyel T2A (TR 4366 msn, TE: 120 msn), koronal FLAIR (TR 6000 msn, TE:110 msn, TI: 2000), sagital T2A (TR 4366 msn, TE:120 msn) görüntüler elde edildi. Konvansiyonel MRG ile kraniyal metastaz saptanmayan hastaların ilk tanı ve 3 ay sonrası normal görünümlü sol pariyetooksipital ve sol serebellar beyaz cevherden PRESS (TR2000/TE136msn) ve 128 ortalama ile tek voksel ROI (17x 17 x 17 mm) yerleştirilerek MRS ile elde edilen N asetil aspartat (NAA)/ Kreatin (Cr), NAA/ Kolin (Cho) ve Cho/Cr oranları kontrol grubu ile karşılaştırıldı. Kontrol grubu ile akciğer kanserli hastaların ilk tanı anında serebellum için yapılan MRS degerlerinde NAA/Cr için p degeri 0.70, NAA/Cho için p=0.14, Cho/Cr için p =0.03 pariyetooksipitalde NAA/Cr için p=0.68, NAA/Cho için p=0.28, Cho/Cr içinp=0.09 bulundu. Kontrol ve akciğer kanserli hastaların 3 ay sonraki MRS değerlendirilmesinde, serebellumda NAA/Cr için p=0.3, NAA/Cho için p=0.87, Cho/Cr için p=0.09, pariyetooksipitalde NAA/Cr için p=0.12, NAA/Cho için p=0.71, Cho/Cr için p=0.6'dir. İstatiksel olarak anlamlı farklılık, ilk tanı ile kontrol grubu serebellar bölge Cho/Cr değerinde saptanmıştır. Hasta grubu içerisinde ilk tanı ve 3 ay sonrası serebellumda NAA/Cr için p=0.43, NAA/Cho için p=0.07, Cho/Cr için p=0.57, pariyetooksipitalde NAA/Cr için p=0.15, NAA/Cho için p=0.39, Cho/Cr için p =0.31 olup hiçbirinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamıştır. Akciğer kanseri tanılı ve standard kraniyal MRG ile metastatik tutulum saptanmayan olgularda, ilk tanı ve 3 ay sonrasında yapılan MRS ile elde edilen NAA/Cr, NAA/Cho ve Cho/Cr oranlarının istatistiksel olarak anlamlılık göstermemesi, her ne kadar NAA/Cr oranı kontrol grubundan 3 aylık dönem verilerine doğru rakamsal azalma ve Cho/Cr oranları ilk tanı ve 3 aylık dönemde rakamsal artış gösterse de, nöronal hasarın ve hücre zarı metabolizmasında etkilenimin olmadığını göstermektedir.
