Organik solvent maruziyetine bağlı otonom sinir sistemi tutulum varlığının sempatik deri yanıtı ve R-R interval değişkenliği ile incelenmesi

Abstract

Uzun süreli düşük doz organik solvent maruziyetinin sinir sistemi üzerinde toksik etkileri iyi biliniyor olmasına rağmen OSS üzerindeki etkileri ile ilgili sınırlı sayıda yayın vardır. Solventlerin OSS disfonksiyonuna hangi patofizyolojik mekanizmalarla yol açtığı net değildir. Bu çalışmada amacımız solvente maruz kalmış işçilerde OSS fonksiyonlarının etkilenip etkilenmediğini, elektromyografik olarak SDY ve RRIV testlerine bir arada bakarak OSS'nin hem sempatik hemde parasempatik bileşenlerini değerlendirmektir. Bu çalışma Aralık 2011- Şubat 2012 tarihleri arasında İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Kliniği Nörofizyoloji laboratuarında yapıldı. Çalışmaya Malatya'da 5 yıldan daha uzun süredir ayakkabı imalat işçisi olarak çalışan 33 erkek işçi ve benzer yaş gurubunda sağlıklı 33 erkek alındı. Maruziyet gurubuna otonomik fonksiyon bozuklukları ile ilgili semptomları içeren standart sorgulama formu uygulandı, kan sayımı, karaciğer, böbrek fonksiyon testleri ve kan elektrolit düzeylerini içeren kan biyokimyası bakıldı ve ENG testi yapıldı. Her iki grubada EMG laboratuarında otonom tutulum açısından SDY ve RRIV değişkenliği çalışıldı. Solvente maruz kalan gurubta kontrol gurubuna göre SDY latans değerleri uzun ve amplitüd değerleri küçük bulundu. Maruziyet gurubunda RRIV değişkenliği ile ilgili parametreler kontrol grubuna göre düşük saptandı. Maruziyet gurubunda ENG değerleri normal bulundu işçilerin hiçbirinde PNP saptanmadı. Otonomik semptomların varlığı ile SDY ve RRIV değerleri arasında ilişki kurulamadı. Sigara kullanan ve kullanmayan işçilerin, SDY ve RRIV değişkenliği ile ilgili parametreleri karşılaştırıldığında anlamlı fark bulunmazken kontrol gurubunda sigara kullanan kişilerde %D-%R ve %D/%R değerleri yüksek bulundu. Bu çalışma; solvente uzun dönem maruz kalmış ve elektrofizyolojik olarak polinöropati saptanmayan işçilerde, otonomik semptomların varlığından bağımsız olarak OSS'nin hem sempatik hemde parasempatik bileşenlerinde fonksiyon bozukluğu olabileceğini gösterdi. Bu çalışma solventlerin OSS den sorumlu santral merkezleri subklinik olarak etkilemiş olabileceğini düşündürmektedir.