Staphylococcus aureus klinik izolatlarında panton-valentine lökosidin varlığının ve klonal ilişkisinin araştırılması

Abstract

Staphylococcus aureus, toksin ve enzimleri ile deri ve yumuşak doku enfeksiyonları, pnömoni ve toksik şok sendromu gibi çeşitli klinik tablolara neden olmaktadır. S. aureus, taşıdığı virülans faktörleri ve antibiyotiklere hızlı direnç geliştirme potansiyeli nedeniyle günümüzde büyük bir küresel sorunudur. Bu bakterinin neden olduğu enfeksiyonlar sadece toplum için değil aynı zamanda hastanelerde de önemli bir sağlık sorunudur. S. aureus'un etken olduğu özellikle yumuşak doku ve cilt enfeksiyonları ile toplumdan kazanılmış pnömonilerden izole edilen suşlarda Panton-Valentine lökosidin (PVL) tespit edilmektedir. PVL, nekroz veya apoptozis ile polimorfonükleer hücrelerde harabiyete neden olduğundan, S. aureus'un virülansında büyük önem taşımaktadır. PVL, S. aureus'a bağlı enfeksiyonların klinik seyrini ağırlaştırarak, komplikasyon gelişmesine neden olabilmektedir. PVL pozitif suşların hastane ortamında yayılması, hatta salgınlar oluşturması, bu suşların antibiyotiklere karşı direnç genlerini de kazanarak yüksek mortalite ve morbiditeye neden olmaktadır. Bu çalışmada, hastane ve toplum kökenli S. aureus şuşlarında PVL varlığının saptanması ve PVL pozitif suşlar arasındaki klonal ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda 2008?2012 tarihleri arasında, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Laboratuvarı'nda izole edilen; 88 toplum kökenli ve 177 hastane kökenli S. aureus suşu çalışmaya alındı. İzolatların toplum veya hastane kökenli ayrımı Center for Diseases Control and Prevention (CDC) önerileri dikkate alınarak yapıldı. Clinical and Laboratory Standarts Institute'nin (CLSI) belirlediği kriterler doğrultusunda Kirby-Bauer disk difüzyon yöntemi ile metisilin direnci belirlendi. Metisilin direnci saptanan suşlarda doğrulama testi olarak PZR ile mecA gen varlığı araştırıldı. Toplum ve hastane kökenli S. aureus suşlarında; Luk-PV?1 ve Luk-PV?2 primerleri kullanılarak, PVL gen bölgeleri PZR yöntemiyle araştırıldı. PVL pozitif saptanan S. aureus suşları arasındaki klonal ilişki pulsed-field jel elektroforezi (PFGE) ile araştırıldı. Bulgular: Çalışılan suşlar içinde, 88 izolat toplum kökenli ve 177 İzolat ise hastane kökenli olarak tanımlandı. Toplum kökenli suşların %12'si metisilin dirençli ve %88'i ise metisilin duyarlı olarak bulundu. Hastane kökenli suşların %42'si metisilin dirençli ve %58'i ise metisilin duyarlı olarak bulundu. Toplum ve hastane kökenli olarak tanımlanan suşların sırasıyla %86 ve %34'ü yara ve abse örneklerinden izole edildi. Toplum ve hastane kökenli olarak tanımlanan suşlarda sırasıyla PVL pozitiflik oranı %15 (13 MSSA) ve %3 (5 MSSA, 1 MRSA) olarak saptandı. PVL-pozitif TK-S. aureus suşlarının %92'si yara ve abse kültüründen ve %8'i ise solunum yolu örnmeklerinden izole edildi. Hastane kökenli PVL-pozitif S. aureus suşlarının %67'si yara ve abse örneklerinden ve %33'ü ise kan kültürü örneklerinden izole edildi. PVL pozitif saptanan hastane kökenli 5 MSSA izolatı PFGE'inde klonal olarak ilişkili bulundu. Bu izolatların makrorestriksiyon paternleri incelendiğinde üçü ayırt edilemez, ikisi uzak ilişkili olarak değerlendirildi. Toplum kökenli PVL pozitif suşlar arasında klonal olarak ilişki belirlenemedi. Sonuç: Bu çalışmada yaklaşık dört yıllık sürede izole edilen S. aureus suşlarında önemli bir virulans faktörü olan Panton Valentin Lökosidin sıklığı araştırılmıştır. Bu faktörün sadece toplum kökenli değil hastane kökenli izolatlarda da bulunabileceği gözlenmiş ve hastane ortamında PVL-pozitif türlerin yayılım gösterdiği saptanmıştır. Yapılacak epidemiyolojik çalışmalar, S. aureus suşlarının moleküler ve mikrobiyolojik analizi; TK ve HK-S. aureus suşlarının insan konak yanıtını nasıl etkilediğinin anlaşılmasında yardımcı olacaktır.