Sivas yöresinde kene tutma şikayeti olan kişilerden çıkarılan kenelerin cins ve tür dağılımı

Abstract

Öz:Amaç. Bu çalışmada, son yıllarda yöremizde kenelerle bulaşan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığında ciddi bir artış görülmesi nedeniyle insandan kan emen başlıca kene türlerinin tanımlanması amaçlanmıştır. Yöntem. Çalışmada bu amaçla, 2006-2008 tarihleri arasında kene tutma şikayeti ile hastanemiz acil servisine başvuran hastalardan çıkarılan kenelerin mikroskop ve ilgili anahtarlar kullanılarak cins ve tür ayrımı yapılmıştır. Bulgular. Araştırmada hastalardan çıkarılan toplam 422 kenenin 391’i (%92,6) tanımlanabilmiş, 31’i (%7,3) ciltten çıkarma işlemi sırasında parçalandığı ve tanı konulamayacak kadar morfolojik bütünlüğü kaybolduğundan tanımlanamamıştır. Çalışmada 6 sert kene, bir yumuşak kene cinsi belirlenmiş olup bu cinsler sırasıyla; Hyalomma 192 (%49,1), Haemaphysalis 102 (%26,1), Rhipicephalus 64 (%16,4), Dermacentor 24(% 6,1), Boophilus 2 (%0,5), Ixodes 3 (%0,8), Argas 4 (%1) olarak saptanmıştır. Tür olarak en sık Hyalomma anatolicum (%37,1) saptanmıştır. Ayrıca bazı kişilerden kenelerin larva ve nimfleri de çıkarılarak tanımlanmıştır. En fazla yine Hyalomma spp. ye ait nimflere rastlanmıştır. Kene tutma yakınmasıyla acil servise başvuran kişilerin çoğunlukla Tokat-Sivas arasında yer alan Yıldızeli ilçesinden geldiği belirlenmiştir. Sonuçlar. Araştırmamızda, KKKA Hastalığı’nın da vektörü olan Hyalomma türleri yüksek oranda görülmüştür. Elde edilen bu bulgular kene kaynaklı hastalıklar açısından bölgemiz insanları için tehlikenin devam ettiğini göstermekte ve bu nedenle gerekli önlemlerin alınmasını zorunlu kılmaktadır.

Abstract:Aim. In this study, we aimed to identify the blood sucking tick types in our region while in the last years Crimean Congo hemorrhagic fever (CCHF) disease frequency increased years in our region. Methods. This study was carried out to determine the genera and species of ticks extracted from the cases with tick biting human who admitted to the Emergency Services between the 2006-2008 years. Results. In this study 391(92.6%) of 422 total ticks were identified and 31(7.3%) could not be identified while they were broken to pieces and their morphological integrity was lost when the ticks were extracted from the skin. The ticks identified during the study period belonged to seven genera. Out of the total collection, the most abundant genera were Hyalomma 192(49.1%), Haemaphysalis 102(26.1%), Rhipicephalus 64(16.4%), Dermacentor 24(6.1%), Boophilus 2 (0.5%), Ixodes 3 (0.8%), Argas 4 (1%).The majority of tick species were Hyalomma anatolicum 37.1%. Conclusion. In our investigation, the tick species of Hyalomma spp. rate, which is the vectors of CCHF diseases, has been found high. Our findings shows that the CCHF disease which still causes deaths in our region in recent days is still a threat to the people and that’s why the necessary precautions must be taken.