Genel Tutumlar Ve İnanışlar Ölçeği Kısa Formu’nun Türkçe’ye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması Çalışması

Abstract

Öz:Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi (RDDT), bilişsel davranışçı terapiler arasında irrasyonel inanışları psikolojik danışmanlık süreçlerinde merkezi konumda ele alan bir terapi yaklaşımıdır. Söz konusu kurama göre irrasyonel inanışların psikolojik rahatsızlıkların kaynağı olduğu varsayılır. Bu çalışma ile RDDT’de sıkça kullanılan Genel Tutum ve İnanışlar Ölçeğinin Kısa Formu’nun (GTİÖ-K) dil eşdeğerlilik çalışması, açımlayıcı ve doğruyalıcı faktör analizleri, iç tutarlılık analizi, test tekrar test analizi ve ölçüt bağıntılı geçerlik analizleri gerçekleştirilerek Türkçe’ye uyarlama çalışması yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi 901 katlımcıdan oluşmuştur. Alan yazında irrasyonel inanışları ölçen birçok ölçme aracı olmasına rağmen bu ölçekler fazlaca madde içermeleri, bilişsel süreçlerle duygusal ve davranışsal unsuları birbirine karıştırmaları, faktör yapılarının kuramsal varsayımlara uyum göstermemesi, kültürler arası farklılıkları sınırlı düzeyde karşılamları bakımlarından eleştiri almaktadır. 26 maddelik GTİÖ-K’nın sözkonusu eleştirilere göreceli olarak daha az maruz kaldığı söylenebilir. Bu çalışmada ölçeğin iç tutarlılık katsayısı .84 olarak bulgulanmıştır. Ölçeğin test-tekrar test sonuçları da ölçümler arasında yüksek oranda tutarlılık göstermiştir. Orijinal ölçek 7 faktörlü bir yapıda irrasyonel inanışları ölçmektedir. Türkçe formunun açımlayıcı faktör analizi sonuçları bu yapıyı ortaya koymuştur. Doğrulayıcı faktör analizi de orijinal 7 faktörlü yapıyı desteklemiştir. Ölçüt bağıntılı geçerlik sonuçları, diğer ölçeklerle istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler ortaya koymuştur. Elde edilen bulgulara göre ölçeğin Türkçe’ye uyarlanmış halinin geçerli ve güvenilir olduğu söylenebilir.

Öz:Rational Emotive Behavioral Therapy (REBT) is one of the therapeutic approaches under cognitive behavioral therapy that puts central emphasis on irrational beliefs in psychological counseling. This approach suggests that irrational beliefs are the source of psychological disorders. This study investigated the validity and reliability of the Turkish version of General Attitudes and Beliefs Scale’s shortened version (SGABS) in REBT. The sample size were 901. Turkish version of SGABS's language equivalency, exploratory and comfirmatory factor analysis, internal consistency analysis, test retest analysis were investigated in this research. In literature, there are many questionnaires that measure irrational beliefs but those questionnaires. However they are criticized in terms of they have so many items, measuring unclear cognitive structures, they mixed emotional and behavioral items with cognition, and their factor structures based on theoretical facts. Additionally they are critisized because of cultural differences were limitedly confronted in these scales. Among these measures, 26-item SGABS was not highly criticized in comparison to earlier questionnaires measuring irrational beliefs. Original questionnaire measures irrational beliefs in 7-factor structure. In this research, the internal consistency alpha of the questionnaire founded to be .84. Reliability analysis of this questionnaire had statistically significant relationship with other psychological variables. The questionnaire’s test-retest results were highly consistent as well. According to the results Turkish adapted version of SGABS is valid and reliable.