Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğretmenlik mesleği kavramlarına ilişkin metaforik algıları

Abstract

Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğretmenlik mesleği kavramlarına ilişkin algılarının belirlenmesidir. Çalışma Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Sınıf Öğretmenliği programı 1.sınıfta öğrenim gören 168 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Öğretmen adaylarının belirlenen kavramlarla ilgili algılarının ortaya koyulması amacıyla veri toplama aracı olarak, 2 adet açık uçlu sorudan oluşan form kullanılmıştır. Ankette yer alan “Öğretmen …… gibidir, çünkü……” ve “Öğretmenlik mesleği …… gibidir, çünkü ……” ifadelerinin katılımcılar tarafından tamamlanması istenmiştir. Anket sorularında yer alan veriler içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Analiz sonucunda belirlenen metaforlar ile bunlara bağlı oluşturulan kategorilerin doğruluğunun belirlenebilmesi amacıyla metafor ve kategori listeleri çalışma alanında uzman 3 öğretim üyesi ile paylaşılmıştır. Uzman görüşleri sonrasında, örtüşmeyen metaforlar üzerinde tartışılarak çalışmada kullanılan metafor ve kategorilere son şekli verilmiştir. Buna göre, öğretmen adaylarının öğretmen kavramıyla ilgili olarak 53, öğretmenlik mesleği ile ilgili olarak ise 62 geçerli metafor ürettikleri belirlenmiştir. Sonuç olarak, öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının olumlu olduğu ancak öğretmenlik mesleğine ilişkin birtakım olumsuz metaforlar ürettikleri ortaya koyulmuştur. Söz konusu olumsuz metaforların öğretmenlik mesleğinin katılımcılar tarafından zorlu, belirsizlikleri olan ve kurallı bir meslek olarak görüldüğü için ifade edildiği belirlenmiştir.