"Topraktan Kopan Küçük Köylülerin Kentte Tutunma Çabası Açısından Mevsimlik Tarım İşçiliği Şanlıurfa Örneği Üzerinde Bir İnceleme"

Abstract

Öz:Kapitalist üretim ilişkilerinin tarıma ve kırsal toplumsal yapıyanüfuzunun derinleştiği oranda küçük köylülüğün tasfiyesihızlanmaktadır. Bu süreçte köylüler, kendi içlerinde farklılaşarakkapitalist üretim ilişkilerine dahil olmakta ve topraktan koptuklarıoranda da kentlere göç etmektedirler. Hane temelli kırsal geçimolanaklarını kaybedip kente göç eden bu nüfusun önemli bir kısmı,işçileşmek yoluyla toprakla yeniden ilişkilenmektedir.Türkiye gibi geç kapitalistleşmiş ülkeler, bu süreci halen canlı birbiçimde yaşamaktadır. Türkiye’de küçük köylülüğün çözülmesi vetarımda işçileş(tir)me, ülkenin her bir coğrafi bölgesinin kendi özgülkoşulları içinde gerçekleşmektedir. Bu bağlamda, pre-kapitalistilişkilerin ve küçük köylülüğün yaygın olduğu Güneydoğu AnadoluBölgesi, çarpıcı bir örnek oluşturmaktadır. Niteliksiz işgücünüsoğuracak altyapıdan yoksun olmasına karşın kendi çevresinden göçalan bu Bölge kentlerinde, topraktan koparak kente göç eden aztopraklı veya topraksız köylülerin önlerine çıkan seçeneklerden biriyine tarım işçiliğidir. Nitekim mevsimlik tarım işçilerinin büyükbölümü, kırdan göçle gelmiştir ve kentlerin çeper mahallelerindeyaşamaktadır. Başka bir söyleyişle, kentsel mekânda yaşamakta, kentteve kırsal alanda mevsimlik tarım işçiliği yapmaktadırlar. Bu araştırmada, köylülüğün çözülmesi süreciyle kente göçle gelenleri(mevsimlik) tarım işçiliğine iten ekonomik ve toplumsal dinamikleraçıklanmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, Şanlıurfa kent merkezindemevsimlik tarım işçilerinin yoğun olarak yaşadığı üç mahallede yarıyapılandırılmış ve derinlemesine görüşme teknikleri kullanılarak sahaaraştırması yapılmış, elde edilen bulgular nitel olarak analiz edilmiştir.

Öz:The elimination of the small peasantry accelerates to the extent that the capitalist production relation deepens into agriculture and social structure. In this process, peasants become involved in capitalist relations of production by differentiating themselves and migrate to cities at the rate at which they are separated from the rural land. A major part of this population, which has lost its rural livelihoods based on households and migrated to the urban, is reassociated with the rural land through labor. Late-developed capitalized countries such as Turkey are still living through this process vividly. The dissolution of the small peasantry and labor in agriculture takes place within the specific conditions of each region of the country. In this context, the Southeastern Anatolia Region, where pre-capitalist relations and small peasantry are prevalent, is a striking example. In the cities of this region, which receive immigration from their surroundings, despite the lack of infrastructure to absorb unqualified labor force, one of the options for the villagers with little or no land who migrate from the rural land to the urban is agricultural work. Hence, most of seasonal agricultural workers migrated from the countryside and live in the peripheral neighborhoods of the urbans. In other words, they live in urban areas and do seasonal agricultural work in urban and rural areas. In this study, the economic and social dynamics that pushed the migrants to the city to (seasonal) agricultural work as a result of the dissolution of the small peasantry were tried to be explained. For this purpose, field research was carried out using semi-structured and indepth interview techniques in three neighborhoods where seasonal agricultural workers live intensively in Sanliurfa city center. And the findings of field study was analyzed qualitatively.