MELODRAMATİK İMGELEM VE MÜSLÜM FİLMİ

Abstract

Öz:Gişede yüksek izlenme sayılarına ulaşmış olan filmler içinde bulundukları dönemle ve özelliklerini taşıdıkları film türleriyle beraber okunduğunda, hem anaakım sinema anlayışını hem de toplumsal-kültürel atmosferi yansıtırlar. Türkiye’de son dönemdeki anaakım sinemaya bakıldığında belirgin bir türleşme eğilimi göze çarpmaktadır. Bu durum, popüler filmlerin tür kuramları çerçevesinde incelenmesini verimli kılmaktadır. Birkaç farklı türün hakim olduğu bu dönemde melodram da hem kendi başına bir tür hem diğer türlere eklemlenen bir “kip” hem de bir imgelem biçimi olarak film üreticilerinin ve seyircinin başlıca tercihlerinden biridir. Melodramatik özellikler barındıran filmler, son dönemin popüler sineması içinde oldukça geniş bir yer tutmaktadır. Bahsi geçen filmler, Türkiye’de popüler kültür alanındaki kırılmaları ve değişimleri güçlü bir şekilde yansıtmaktadır. Son yılların en popüler filmlerinden biri olan Müslüm filmi, günümüz Türkiye’sindeki toplumsal-kültürel şartları ve mevcut popüler kültürel üretim anlayışını oldukça belirgin bir biçimde göstermektedir. Son Dönem Türk Sineması’nın öncü filmlerindeki temel teknik ve anlatı özelliklerinin bugün farklı bir şekilde karşımıza çıktığı görülmektedir. Film, geleneksel melodram formülleriyle birlikte günümüzün atmosferiyle harmanlanmış bir melodramatik imgeleme sahiptir. Duygusal arınma üzerine kurulu bir film dilini, abartılı bir estetikle birlikte sunmaktadır. Aynı zamanda son yıllarda özellikle yazılı ve görsel eserlerde hakim olan melankolik, depresif, kırılgan, “kaybeden” vb. temalı bir tarzı da yansıtmaktadır. Filmin konusunu gerçek hayattan aldığı göz önüne alındığında, Müslüm Gürses’in toplumsal bir fenomene dönüşmesindeki süreçlerin, hikayenin geçtiği tarihsel dönemin toplumsal açıdan önemli özelliklerinin, arabesk kültürü ile ilgili değinilebilecek bazı önemli noktaların hikaye dışında kalması da dikkat çekmektedir. Bunun yanında, son dönemin “sahicilik” ve “samimiyet” retoriğine dayalı olarak öyküsünü kuran sinema dili anlayışı Müslüm filminde neredeyse tüm özellikleriyle görünür haldedir.

Öz:When the films, which have reached high views at the box office, are read together with the period they are in and the types of films they carry, they reflect both the mainstream cinema understanding and the social-cultural atmosphere. A significant genrefication tendency referring to the recent mainstream cinema in Turkey draws attention. This situation makes analyzing popular movies within the framework of genre theories efficient. In this period, when several different genres prevailed, melodrama is one of the main preferences of film producers and viewers both as a genre on its own, as a form of ―articulation‖ added to other genres and as a form of imagination. Films that carry melodramatic qualities make a huge portion of recent popular cinema. These films in question reflect the breaks and the changes in the Turkish popular culture field strongly. Müslüm, one of the most popular movies of recent years, shows today's socio-cultural conditions and the current popular cultural production mentality in Turkey in a very distinct way. It is seen that the basic technical and narrative features of the leading films of recent Turkish Cinema appear in a different structure today. The film has a melodramatic imagination blended with today's atmosphere along with traditional melodrama formulas. It presents a film language based on catharsis with an exaggerated aesthetic. At the same time, melancholic, depressive, fragile, "loser" etc., themed styles which have dominated in recent years especially in written and visual works are reflected. When the fact that the film is based on real-life is considered, it is worth noting that some essential points relating to the process of Müslüm Gürses becoming a public phenomenon, the characteristics of the period in which the story takes place, some remarkable details about the arabesque culture are all left out of the story. In addition, the understanding of cinema language, which has established its story based on the rhetoric of "authenticity" and "sincerity" in the last period, is visible in almost all features in Müslüm film.