SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLER ARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ

Abstract

Bu çalışma, sağlık programları öğrencilerinin kültürlerarası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeylerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı olarak planlanan araştırmanın evrenini, bir vakıf üniversitesinin meslek yüksekokulunda öğrenim gören sağlık bölümü (anestezi, diyaliz, ilk ve acil yardım) 2. sınıf öğrencileri oluşturmuş olup çalışmaya katılmayı kabul eden 180 öğrenci örneklemi oluşturmuştur. Veriler Temmuz 2019 da kişisel bilgi formu, kültürlerarası duyarlılık ölçeği ve etnik merkezcilik ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde; sayı, yüzde, ortalama, bağımsız gruplarda T testi, ANOVA, pearson korelasyon analizi SPSS 21 paket programında yapılmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20.92±2.3 olup, %36.7’si ilk ve acil yardım, %33.3’ü diyaliz ve %30’u anestezi bölümü öğrencisidir. Öğrencilerin %71.1’inin kadın, %41.7’sinin sağlık meslek lisesi mezunu, %82.9’unun Doğu/Güneydoğu Anadolu bölgesinde yaşadığı belirlenmiştir. Öğrencilerin %37.2’si kötü, %57.8’i orta düzeyde İngilizce bildiklerini, %58.9’u farklı ülkelerden arkadaşı olduğunu ve %96.1’i farklı kültürlerden hastalara bakım vermek istediklerini belirtmişlerdir. Katılanların %53.9’u iletişim, %56.1’i dil, %7.2’si kültürel farklılık, %10’u güven duyma ve %10’u ön yargıyla ilgili sıkıntı yaşayabileceklerini belirtmişlerdir. Toplam ölçek puanına bakıldığında etnik merkezcilik 53.5±5.9 ve kültürlerarası duyarlılık 94.6±8.7’dir. Kültürlerarası duyarlılık ölçeğinin etnik merkezcilik ölçeği ile korelasyonunda, negatif yönde ilişki saptanmıştır (r:-0.369**p:0.000). Cinsiyete göre etnik merkezcilik ölçeğinde erkeklerin puan ortalamasının (55.7±5.9), kadınların puan ortalamasından (52.6±5.7) yüksek olduğu ve aradaki farkın önemli olduğu belirlenmiştir (p: 0.002). Yabancı dil bilgisi artıkça kültürlerarası duyarlılık ölçeği puanının arttığı, yabancı dil bilenlerle bilmeyenler arasındaki farkın önemli olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Çeşitli faktörlerin varlığı kültürel duyarlılığı ve etnik merkezciliği etkilediğinden öğrencilerin eğitimlerinde kültürlerarası duyarlılık programlarıyla farkındalık kazandırılması gereklidir.