İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nde tedavi gören meme kanseri hastalarının tedavi arama şekilleri, algılanan sosyal destek düzeyinin incelenmesi

Abstract

Meme kanseri hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Mortalite oranları geç evrede teşhis yüzünden az ve orta gelire sahip ülkelerde daha yüksektir. Bu çalışmanın ilk amacı meme kanseri hastalarının TÖTM'ne başvurana kadar nasıl bir yol izlediklerini belirlemek ve bunun geç evrede teşhisle ilişkisini incelemektir. Araştırmanın bir diğer amacı ise, hastaların algıladıkları sosyal destek düzeyini belirlemektir. 2013-2014 yılları arasında TÖTM kemoterapi ünitesinde tedavi gören 200 hasta araştırma kapsamına alınmıştır. Anket uygulanan hastalar içinde eski ve yeni hastalar bulunmaktadır. Yaş ortalaması 51,16±1,10 olan kadınların % 60'ının eğitim durumu ilköğretimdir. Hastaların %69,5'inin ilk fark ettikleri belirti memede kitledir, %56,5'inin ileri evrede olduğu saptanmıştır. Kadınların %34'ü ilk belirtiyi fark ettikten sonra sağlık kuruluşuna başvurmada gecikmiştir. İlk başvurulan sağlık kuruluşu genellikle devlet hastanesi (%50,5) iken, ikinci gidilen sağlık kuruluşu olarak hastalar daha çok üniversite hastanesini (%53) tercih etmiştir. Kadınların eğitim seviyesi, yaşadıkları yer, ekonomik durumları, ilk fark ettikleri belirti, tümör evreleri ile hasta ve sistem kaynaklı gecikmeler arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinde kadınların ailelerinden aldığı destek puanı (24,8±4,6), eş ve arkadaş destek puanlarından (sırasıyla 23,8±5,5, 21,3±6,4)yüksektir. Hastalığın eşleriyle arasındaki yakınlığı etkileme durumu ile eş destek puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,001). Hasta ve sağlık sistemi ile ilgili engellerin aşılması durumunda meme kanseri daha çok erken evrede teşhis edilebilecek ve hayatta kalım oranları artacaktır. Kadınların konuyla ilgili bilgi düzeyleri ve farkındalıkları arttıkça kapsamlı tedavilerin yapıldığı kanser merkezlerine daha erken başvuracaklardır.

Breast cancer is the most common type of cancer in women both in developed and developing countries. It has higher mortality rate in low and middle income countries due to the late-stage diagnosis. The principal aim of this study was to investigate what paients with breast cancer did before applying to Turgut Ozal Medical Centre (TOMC) and its relationship with late stage diagnosis. The study also aimed to identify the level of patients' perceived social support. It included 200 newly and previously diagnosed patients with breast cancer treated at the chemotherapy unit in TOMC during 2013 and 2014 years. The mean age of the patients was 51,16±1,10 and %60 of the women were graduate of elemantary school. The majority of patients (%69,5) noticed breast mass as a first symptom and %56,5 of them were diagnosed at later stages. Of the patients, %34 delayed to visit health care centers after realizing the first symptom. Generally, the first visited health care center was The State Hospital (%50,5) while the second one was university hospital (%53). Any statsitically significant relationship was not determined between women's education level, residential area, economic conditions, the first noticed symptom, stages of tumor and patients and system related delay (p>0,05). Patients related delay and system related delay was not significant statistically. Family support score (24,8±4,6) was higher than those of friends and husbands (respectively 23,8±5,5, 21,3±6,4). Husbands support score was statistically differed in terms of the intimacy between women and their husbands after disease (p<0,001). It can be concluded that overcoming the barriers, related to patients and system, will lead to early stage diagnosis resulting higher survival rates of patients with breast cancer. As awareness and knowledge level of women about cancer increases, they will visit the health care centers where they can get more comprehensive treatment earlier.