Gebelik ve Konstipasyon

Abstract

Gastrointestinal sistem yakınmaları gebelikte sık görülmektedir. Gebelikle birlikte gastrointestinal mukozal sekresyonlar, emilim değişebilmekte ve motilite etkilenebilmektedir. Değişiklerin temel nedeni artmış gebelik hormonları olarak düşünülmektedir. Bununla birlikte büyüyen uterusun lümene basısı sonucunda kolonik transit zamanında yavaşlama oluşabilmektedir. Gebelikte ortaya çıkan hormonal ve mekanik değişiklikler hakkında bilgi sahibi olmak gastrointestinal yakınmaların yorumlanabilmesi açısından önemlidir. Gebelik sırasında görülen gastrointestinal yakınmaların çoğu anne ve fetus için hayati tehlike oluşturmasa da, etkilenen kadınlarda yaşam kalitesi önemli ölçüde bozulmakta ve sık sık doktora başvurmaya neden olmaktadır. Gebelikte ortaya çıkabilen konstipasyon oldukça rahatsız edici bir durum olup gebelik esnasında bulantı ve kusmadan sonra ikinci sırada en sık görülen yakınmadır. Olguların çoğunda gebelikle birlikte değişen hormonal ve mekanik faktörlere bağlı basit konstipasyon şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte gebe kalmadan önce konstipasyonu olup gebelikle birlikte yakınmaları artan komplike hastalar da görülmektedir. Basit konstipasyon diyet değişikliği ve önerilerle tedavi edilebilirken, komplike konstipasyonun altında yatan nedenleri araştırmak ve en uygun tedaviyi düzenlemek gerekir. Gebelikte ortaya çıkan konstipasyonda her hasta detaylı şekilde ele alınmalı, öykü, fizik inceleme ve laboratuvar yöntemleri ile olası gastrointestinal patolojiler ayırt edilmelidir. Gebelikte konstipasyon tedavisinde kullanılacak ilaçlar ise son derece dikkatli kullanılmalı, anne ve fetus üzerinde yapabilecekleri istenmeyen etkiler iyi bilinmelidir. Bu yazi ile gebelikte görülen konstipasyonun patofizyolojisini, klinik bulgularını ve tedavi yöntemlerini özetlemek amaçlanmıştır.

Disorders of gastrointestinal tract are extremely common during pregnancy. Pregnancy might change gastrointestinal secretions and absorption with an effect on gastrointestinal motility. The change may be mainly related to increased female sex hormones. Enlarging uterus can also have a mass effect on bowel which can result in slow transit time. Knowledge of gastrointestinal adaptation to hormonal and mechanical changes in pregnancy is important for interpretation of gastrointestinal problems in pregnancy. Although rarely causing life-threatening complications, they are major causes of patient discomfort, morbidity and impairment of quality of life requiring frequent hospital admissions. Constipation is second only to nausea and vomiting as the most common gastrointestinal complaint in pregnancy. The majority of cases are simple constipation that occurs due to combination of hormonal and mechanical factors affecting normal gastrointestinal function. However, a number of women suffer from constipation prior to conception and find their symptoms worsen during pregnancy. Patients with simple constipation can usually be treated by explanation, reassurance and advice. It is important that all patients be evaluated by detailed history, physical examination and basic investigations to rule out gastrointestinal system pathology that may be present. Drugs which are frequently used for constipation must be chosen carefully with a knowledge about possible risks on mother and fetus. In this review, the pathophysiology, clinical manifestations and management of constipation in pregnancy is summarized.