Yaşlılarda yaşam doyumu, iyimserlik, mutluluk ve kan lipitleri ile D vitamini düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Günümüzde yaşam kalitesinin artması ile birlikte yaşam süresi uzamakta ve yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı artmaktadır. Dünyada bulaşıcı olmayan hastalıklara bağlı ölümlerin yüzde 46.2'si (17.5 milyon) kalp ve damar hastalıkları nedeni ile olmaktadır. Kardiyovasküler hastalıklar yaşlı nüfus için de en önemli mortalite ve morbidite sebebidir. Bu anlamda vasküler hastalıkların önlenmesi, sağlıklı yaşlı populasyon oluşumunda anahtar rol oynamaktadır. Bu çalışma 55 yaş ve üstü bireylerde yaşam doyumu, iyimserlik ve mutluluk durumlarının yaşlıların kan lipit parametreleri ile D vitaminleri düzeylerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metot: Araştırma 2016 Ocak-Ağustos aylarını kapsayan dönemde yapılmış, kesitsel tipte bir çalışmadır. Malatya Turgut Özal Tıp Merkezinde bir dahili ve bir cerrahi branşa çeşitli sebeplerle başvuran 55 yaş üstü bireyler üzerinde yapıldı. Yapılan power analizinde %80 güç ve %95 güven aralığında ulaşılması gereken örneklem büyüklüğü 282 kişi olarak hesaplandı (r =0.2). Çalışmanın yapılabilmesi için etik kuruldan yazılı izin alındı. Üç bölümden oluşan anket formunun İlk bölümünde hastaların sosyo-demografik özelliklerini sorgulayan bir form, ikinci bölümde Yaşam Doyumu Ölçeği, Yaşam Yönelim Testi ve Öznel Mutluluk Ölçeği kullanıldı. Üçüncü bölümünde ise besin tüketim sıklığı formu kullanıldı. Ayrıca bireylerin biyokimyasal olarak kolesterol, HDL, LDL, TG ve D vitamini düzeylerine bakıldı. Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin Öznel Mutluluk Ölçeği ile kan lipit düzeyleri arasında yapılan korelasyon analizinde, kolesterol, HDL, TG düzeyleri ile öznel mutluluk arasındaki korelasyon katsayıları sırası ile -0.102, 0.018, -0.035 (p>0.05) olarak, LDL düzeyi ile arasındaki korelasyon ise -0.137 (p<0.05) olarak bulundu. Araştırmaya katılan bireylerin %78.1'inin D vitamini düzeyleri yetersiz (hafif, orta, ciddi) iken, %21.9'unun ise normal düzeyde bulundu. Bireylerin D vitamini düzeyleri ile yaşam doyumu, yaşam yönelimi, öznel mutluluk ölçekleri arasındaki korelasyon katsayıları ise sırası ile 0.212 (p<0.05), 0.023 (p>0.05), 0.130 (p<0.05) olarak bulundu. Yapılan lojistik regresyon analizinde kadın cinsiyete ve 30 ng|ml ve üzerinde BKİ'ye sahip olmak, lipit parametreleri açısından önemli bulundu. Sonuç: Bireylerin LDL düzeyleri öznel mutluluk ile önemli ve ters yönlü olarak ilişkili iken, diğer lipit parametreleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı. Bireylerin D vitamini düzeyleri ile yaşam doyumları ve öznel mutluluk düzeyleri arasında anlamlı ve doğrusal bir ilişki saptandı. Yüksek kan lipitlerinin önlenmesi açısından beslenme ve obezite önemli bulundu.

Aim: Today, with the increase in the quality of life, the life span is prolonged and the proportion of the elderly population in the total population is increasing. Cardiovascular diseases are responsible for 46.2% (17.5 million) of deaths caused by non-communicable diseases (NCDs) in the world. Cardiovascular diseases are also the most important cause of mortality and morbidity in the elderly population. For this reason, prevention of cardiovascular diseases plays a key role in creating a healthy elderly population. This study was carried out to investigate the effect of life satisfaction, optimism and happiness on blood lipid and vitamin-D levels in people aged 55 and over. Material and Method: This cross-sectional study was conducted between January and August 2016. It included people aged 55 and over who were admitted with a variety of reasons to two different department (one internal and one surgical) at Turgut Özal Medical Center in Malatya. The sample size was calculated as 282 individuals to have 90% power and 95% confidence interval in the power analysis (r=0.2). Written consent was obtained from the ethics committee to perform the study. The questionnaire consisted of three parts. The first part contained information on socio-demographic factors. The second part contained the Satisfaction With Life Scale, the Life Orientation Test, and the Subjective Happiness Scale. The third part contained the Food Frequency Questionnaire. In addition, total cholesterol, HDL, LDL, TG, and vitamin-D levels of the individuals were measured. Results: When analyzing the correlations between the Subjective Happiness Scale score and blood lipid levels in the individuals participating in the study, the correlations between the Subjective Happiness Scale score and total cholesterol, HDL, and TG levels were found to be -0.102, 0.018, and -0.035, respectively (p>0.05). However, the correlation between the Subjective Happiness Scale score and LDL level was found to be -0.137 (p<0.05). While 78.1% of them had insufficient vitamin D levels (mild, moderate, severe), 21.9% of them had normal vitamin D levels. The correlations between vitamin D level and the Satisfaction With Life Scale, the Life Orientation Test, and the Subjective Happiness Scale scores were found to be 0.212 (p<0.05), 0.023 (p>0.05), and 0.130 (p<0.05), respectively. In the logistic regression analysis performed, female gender and BMI of 30 kg/m2 or greater were found to be significant in terms of lipid parameters. Conclusion: While LDL level was significantly and reverse associated with subjective happiness level, no significant relationship was found between other lipid parameters and subjective happiness level. There was a significant and linear relationship between vitamin-D level and life satisfaction and subjective happiness levels. It was found that nutrition and obesity were important for prevention of high blood lipid levels.