OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BİR TAŞRA OKULU: MALATYA ERKEK RÜŞDİYESİ (1870-1899)

Abstract

Osmanlı Devleti’nin genelinde olduğu gibi Malatya’da da geleneksel eğitim kurumları olan sıbyân okulları ve medreseler uzun yıllar faaliyetlerini sürdürmüştür. Tanzimatla birlikte sancakta modern eğitim kurumları da açılmıştır. Bu kurumlardan birisi de 1870’de hayırseverlerin girişimiyle açılan Malatya Erkek Rüşdiyesi’dir. Yapılan öğretmen atamsıyla eğitime başlanan bu okulda, öğrenciler için eğitim materyalleri, İstanbul’daki Maârif Nezâreti Kütüphanesi’nden tedarik edilmiştir. Okul binasının da bulunduğu çarşıda meydana gelen yangına kadar ödenek temininde pek sıkıntı çekilmeyen okulda, bu olaydan sonraki yıllarda maaşları ödemekte bile sıkıntılar yaşanmıştır. Okul binası, 1889 yılındaki büyük çarşı yangınından sonra kullanılamayacak hale gelmiş ve okul, Gazi Sinan Paşa Camisi yakınındaki ibtidâi binasına taşınmıştır. Sancaktaki eğitim-öğretimin dönüşümüyle, büyük oranda memur olarak istihdam edilen bu okul mezunlarıyla, kamuya yerelden tayin oranı artış kaydetmiştir. 29 yıllık hizmet süresinden sonra 1899 yılında Malatya Erkek Rüşdiyesi, öğretmenleri ile birlikte Malatya Mülkî İdâdîsi’ne dönüştürülerek kapatılmıştır.

As in the rest of the Ottoman Empire, traditional educational institutions, Sıbyân schools and madrasahs have continued their activities for many years in Malatya. With the Tanzimat, modern educational institutions were opened in the starboard. One of these institutions is the Malatya Boys’ Rushdie School, which was opened in 1870 with the initiative of charitable people. Education materials for students in this school, which started education with the appointment of a teacher, were provided from the Ministry of Education Library in Istanbul. In the school, where there was not much trouble in obtaining allowances until the fire that occurred in the bazaar where the school building is located, there were problems even in paying salaries in the years after this event. The school building became unusable after the big bazaar fire in 1889 and the school was moved to the ibtidâi building near Gazi Sinan Pasha Mosque. With the transformation of education in the starboard, with these school graduates, who were mostly employed as civil servants, the rate of local appointments to the public increased. After 29 years of service, in 1899, Malatya Boys’ Rushdie School was turned into Malatya Mülkî İdâdîsi with its teachers and closed.