BİR AKSİYON ADAMI OLARAK ABDULLAH AZZÂM VE CİHÂDÎ- SELEFÎ PERSPEKTİF

Abstract

Erken dönem dinî inanç ve uygulamaları esas alan bakış açısı veya erken dönem dinî söylem demek olan Selefiyye, tarihsel süreç içinde farklı formlara evrilmiş ve farklı isimlerle anılmıştır. Buna göre sahâbe, tâbiîn ve tebe-i tâbiînin inanç ve uygulamada benimsediği yolu sürdü- renler için Selef-i Sâlîhîn kavramı kul- lanılırken; modern zamanlarda daha çok Selefîliğin aşırı bir tezâhürü olarak görülen Vehhâbîlik bünyesinde ortaya çıkan akımların ortak adı ise Neo- Selefîlik’tir. Neo-Selefî iki akımdan biri başlangıçtaki militer özelliğini zaman- la kaybederek Suûdi Arabistan’ın resmî ideolojisi haline gelen Suûdî Selefîlik iken diğeri Cihâdî Selefîlik’tir. Muhammed b. Suûd tarafından kuru- lan ve Suûdi Arabistan’ın devletleşme sürecinde önemli bir rol oynayan İh- vân teşkilatının lağvedilmesinden sonra bir süre pasivize olan ancak 1979’da Cüheymân el-Uteybî’nin liderliğinde gerçekleştirilen Kâbe baskınıyla yeniden aktif hale gelenhareket ile Afganistan’ın Sovyet işgalinden kurtarılmasına yaptığı ka- tkılarıyla tanınan Filistinli akade- misyen Abdullah Azzâm’ın aynı kaynaklardan beslenen hareketi, Cihâ- dî Selefî oluşumlar olarak nitelen- dirilebilir. Bu makalede öncelikle ha- yatının erken bir döneminde İhvân-ı Müslimîn saflarına katılarak Filistin direnişinin içinde yer alan, ardından Afgan direnişine katılarak faaliyetleri ve cihâd hakkında kaleme eserler aracılıyla Cihâdî Selefîliğin teşekkül sürecinde krıtik bir rol oynayan Azzâm’ın hayat öyküsünden bahse- dilecek, ardından geliştirilip sistem- leştirdiği Cihâdî Selefî perspektif tasvir ve analiz edilmeye çalışılacaktır

Salafiyya, which refers to the viewpoint based on early religious beliefs and practices or religious discourse of early period, has evolved into many different forms or structures and has been called by many different names through history. In this respect, while the concept of Salaf-i Sâlihîn is used for those who follow the path adopted by the companions, the Tabi'in and the tabe-i Tabi'in in terms of belief and practice, Neo-Salafism is a common name for the movements that emerged within the Wahhabism, which is seen as an extreme manifestation of Salafism in modern times. One of the two neo-Salafi movements is Saudi Salafism, which lost its initial militaristic character in time and became the official ideology of Saudi Arabia, while the other is Jihadist Salafism. The movement which was established by Mohammed b. Suud, played a decisive role in the stateization process of Saudi Arabia, and remained passive for a while after the abolition of the "Ikhwan", an influential militaryorganization but became active again with the bloody Kaaba raid in 1979 under the leadership of Juheyman al- Uteybî, and the movement of the academic Abdullah Azzam, who was inspired by the same source and stood out with his important contributions to the liberation of Afghanistan from the Russian occupation can be described as Jihadist Salafist formations. In this article, first of all, the life story of Azzam, who was involved in the Palestinian resistance by joining the ranks of the Muslim Brotherhood in an early period of his life, and then played a critical role in the formation process of Jihadist Salafism through his activities and works written about jihad and by participating in the Afghan resistance, will be discussed, and then the Jihadist Salafist perspective he developed and systematized will to be described and analyzed.