Aristoteles'te sanat ve eğitim ilişkisi

Abstract

Her ne kadar bu çalışmanın ana konusu Aristoteles'te sanat ve eğitim ilişkisi olsa da çalışmanın zeminini sanat problemleri oluşturmaktadır. Bu bağlamda, Aristoteles'in sanata ilişkin görüşleri çerçevesinde şu konulara cevap aranmıştır: Sanat ve gerçeklik ilişkisi, sanatın işlevi, sanatı bilim ve felsefeden ayıran özellikler, sanatın müzik, edebiyat ve resim gibi türlere ayrılması meselesi ve sanatın değer ölçütlerinin neler olduğu. Çalışmamızda aynı zamanda, sanatı taklit olarak temellendiren Aristoteles'in bu taklidi sıradan bir taklit olarak görmeyip; onun, içinde çokça insani faktör barındıran bir yöne sahip olduğunu çünkü ona göre sanatçı öncelikle eserine kendini kattığını da temellendirmeye çalıştık. Onun tam da bu noktada sanat ve eğitim ilişkisini gündeme getirmesi ve tragedyalardan çokça bahsetmiş olması öne çıkarılmıştır. Buna paralel olarak Aristoteles'in tragedyalarla özdeşleştirdiği katarsis kavramı ile kişide arınma sağlamanın önemine işaret ettiği iddiasına dikkat çekilmiştir. Onun özellikle eğitim bağlamında müziğe de çok önem atfettiği, çok fazla bahsetmese de resim sanatına da gereken değeri verdiği ve bu sanatları insani olanla ilişkilendirdiği görülmektedir. Devleti ayakta tutmanın, huzur ve mutluluğu sağlamanın yolunun eğitimden geçtiğinin farkında olan Aristoteles eğitimi sağlam bir zemine oturtmaya çalışırken onun sanatla olan bağını hatırlatmaktadır. Bu bağlamda o, çocukların ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda, zorunluluk hissettirmeden isteğe dönüştürülen zevkli bir eğitim olgusundan söz eder. Bunun için sanattan, özellikle müzikten ve kişiliğin şekillenmesine etkisi olan sanat eğitiminden faydalanılabileceğini savunur. Aristoteles en iyi yurttaşın en iyi eğitim sistemi ile ortaya çıkarılacağına inandığı için eğitimin devlet eliyle yapılan, hak edene hak ettiğini verebilen, akıl yürütme becerileri kazandırabilen ve sanat gibi titizlikle yaklaşılan bir öğretme sanatı haline getirilmesi gerektiğini söyler. Bu yolla eğitim ve sanatın amaçlarının birleştirilmesi, hayatın sanata dönüştürülmesi amacına hizmet ettiği için siyaseti de en büyük sanat olarak görmüştür. Anahtar Sözcükler: Aristoteles, sanat, eğitim, sanat eğitim ilişkisi.

Although the main subject of this study is the relationship between art and education in Aristotle, priority has been given to the problems of art, as it forms the basis for this discussion. In this context, answers were sought to the following issues within the framework of Aristotle's views on art: The relationship between art and reality, the function of art, the features that distinguish art from science and philosophy, the issue of separating art into genres such as music, literature and painting, and what the criteria of value are in art. In our study, we also tried to justify that Aristotle, who bases art as imitation, does not see this imitation as an ordinary imitation, but has a direction that includes a lot of human factors because, according to him, the artist first adds himself to his work. At this point, it was emphasized that he brought up the relationship between art and education and talked a lot about tragedies. Parallel to this, attention has been drawn to the claim that Aristotle's concept of catharsis, which he identifies with tragedies, points to the importance of providing purification for the person. It is seen that he attaches great importance to music, especially in the context of education, gives the necessary value to the art of painting, although he does not mention it much, and associates these arts with the humane. While he trying to put education on a solid ground, Aristotle, who is aware of the fact that education is the way to keep the state alive and to ensure peace and happiness, reminds him of its connection with art. In this context, he speaks of an enjoyable education phenomenon, which is transformed into a demand without any obligation, in line with the interests and needs of children. He argues that for this, art, especially music, and art education, which has an effect on the shaping of personality, can be used. Since Aristotle believes that the best citizen will be revealed with the best education system, he says that education should be made into an art of teaching, which is done by the state, can give the deserved person what he deserves, gain reasoning skills and approach meticulously like an art. In this way, he saw politics as the greatest art, as it served the purpose of combining the aims of education and art and transforming life into art. Keywords: Aristoteles, art, education, relationship between art and education