7.ÖZET Koroner mikrovasküler disfonksiyon tespitinde koroner sinüs ekokardiyografısinin değeri AMAÇ: Günümüzde mikrovasküler anjinayi doğrudan gösterebilen bir yöntem bulunmamaktadır. Genelde kullanılan yöntemler, epikardiyal koronerleri normal olan anjinalı hastalarda, miyokardiyal iskeminin olup olmamasına dayanmaktadır. Biz bu çalışmada noninvazif, tekrarlanabilir, ekonomik bir yöntem olan transtorasik ekokardiyografi ile koroner sinüsta oluşan anatomik ve fiziyolojik değişikliklerin mikrovasküler anjina tanısında yardımcı olup olamayacağını araştırmayı amaçladık. MATERYAL- METOD: Çalışmaya, egzersiz stres testi pozitif olup koroner anjiogramları normal çıkan 30 hasta alındı. Kontrol grup için egzersiz stres testi negatif olan 30 kişi alındı. Tüm bireylere standart ekokardiyografi yapıldı. Sol ventrikül sistol sonu çapı, sol ventrikül diyastol sonu çapı, interventriküler septum kalınlığı ve arka duvar kalınlığı ölçülerek sol ventrikül kitlesi hesaplandı. Ardından pulsed wave doku Doppler yöntemiyle miyokardiyal kasılma hızlar kaydedildi. Modifıye apikal dört boşluktan, koroner sinüsü açarak, koroner sinüsün çapları ve akımları ölçüldü. BULGULAR: Çalışma grubundaki hastaların sol atriyum(p<0,01), sol ventrikül kitlesi artmış (p<0,05) ve total sistol süresi anlamlı olarak uzamış bulundu (p<0,02). Koroner sinüsün çaplarında iki grup arasında anlamlı fark bulunamadı. Çalışma grubunda koroner sinüs kan akımı tüm fazlarda anlamlı olarak artmıştır (koroner sinüs kan akımı atriyal sistolde p<0,001, ventrikül sistolde p<0,012 ve ventrikül diastolde p<0,014). Ortalama Sm artışı ile koroner sinüs kan akımı artışı tüm fazlarda korele gitmektedir (p<0,05). Ortalama Em değerleri ile de koroner sinüs çapları ilişkili bulunmuştur (p<0,05). Ortalama Am ise sadece atriyal akım ile ilişkili tespit 44edilmiştir (p<0,05). KS çapları ve KS akımları birbirleriyle kendi içinde pozitif ilişkili bulunmuştur (p<0,05). SONUÇ: Mikrovasküler anj inalı hastalarda sol ventrikül kitlesi ve koroner kan akım artmaktadır. Muhtemelen kitle artışı ile akım artışı orantılı olmamakta ve rölatif iskemi oluşmaktadır. 45
8.SUMMARY The Value of Coronary Sinus Echocardiography in Detecting Coronary Microvascular Dysfunction OBJECTIVE: At the present time, there is not directly a method that detect microvascular angina. Generally used methods are based on the existance of myocardial ischemia in patients with angina and epicardial normal coronary arteries. İn this study we aimed to investigate whether anatomic and physiologic changes which occur in coronary sinus are helpful to diagnose microvascular angina by using transthorasic echocardiography, a noninvazive, repeatable, economic method. METHODS: Thirty patients with normal coronary angiograms and with positive exercise stress test were accepted in the study. Thirty healthy subjects with negative exercise stres test were accepted as control group. Standart echocardiography was performed to all subjects. Teft ventricular end-systolic diameter, left ventricular end-diastolic diameter, interventricular septum thickness and posterior wall thickness were measured and then left ventricular mass was calculated. Subsequently, myocardial contraction rates were recorded by using pulsed wave tissue Doppler imaging method. Coronary sinus diameters and flows were measured from modified apical four chamber view. RESULTS: İt was found that left atrial (p<0,01), left ventricular mass (p<0,05) of the patients significantly increased and total sistole time significantly prolonged (p<0,02). Diameters of coronary sinus between two groups were not different. Coronary sinus blood flow significantly increased in all phases in the study group (coronary sinus blood flow p<0,001 at atrial systole, p<0,012 at ventricular systole and p< 0,014 at ventricular diastole). Mean Sm increase and coronary sinus 46blood flow increase were corrolated in all phases (p<0,05). Mean Em was related with coronary sinus diameters (p<0,05). Mean Am was related with only atrial flow (p<0,05). Coronary sinus diameters were related with each other(p<0,05). CONCLUSION: Left ventricular mass and coronary blood flow increase in patients with microvascular angina. İn microvasular angina mass increase is not correlated with flow increase and relative myocardial ischemia occurs. 47
