Tedaviye dirençli şizofren hastalarda elektrokonvulsif tedavinin p50 duyusal kapılama potansiyeli üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışmada şizofren hastalarda EKT'nin P50 duyusal kapılama üzerine etkilerinin ve EKT'nin bilişsel süreçler üzerine etkisi ile P50 duyusal kapılama arasındaki ilişkilerin araştırılması amaçlandı. Çalışmaya DSM-IV şizofreni tanı kriterlerini karşılayan 24 hasta ve 17 sağlıklı kontrol alındı. Hastaların P50 kayıtları EKT'den önce (1. kayıt), ilk EKT seansından 1 gün sonra (2. kayıt) ve son EKT seansından 1 gün (3. kayıt) ve 1 ay (4. kayıt) sonra tekrarlandı. Nöropsikolojik testler (Stroop ve sayı dizisi testleri) ve klinik değerlendirme ölçekleri (SANS ve SAPS) hastalara EKT öncesinde ve son EKT seansından 1gün ve 1 ay sonra olmak üzere üç kez uygulandı. Hastaların işitsel uyaranları kapılama kabiliyetleri kontrollere göre anlamlı derecede düşüktü (p=0,043). Hastaların kapılama değerlerinde ilk EKT seansından hemen sonra anlamlı derecede artış görüldü (p=0,037). İlk EKT seansından sonra hastaların kapılama değerlerinde görülen anlamlı düzeydeki artış EKT sonlandırıldıktan sonra üçüncü ve dördüncü kayıtlarda devam etmekle birlikte anlamlı düzeyde değildi (sırasıyla p=1,000; p=0,431). EKT öncesinde hastaların S1 amplitüdleri kontrollerden anlamlı derecede düşüktü (p=0,024). EKT seyri boyunca hastaların S1 amplitüdlerinde EKT öncesine göre anlamlı derecede değişiklik olmadı. Hastaların S2 amplitüdleri ise tedavi öncesinde kontrollerinkinden anlamlı derecede farklı değilken (p=1,000), EKT seyri boyunca anlamlı düzeye ulaşmasa da azalma eğilimindeydi. SANS ve SAPS skorlarında EKT sonlandırıldıktan sonra yapılan ölçümlerde anlamlı derecede azalma saptandı (sırasıyla p=0,000; p=0,000). Yapılan tüm kayıtlarda hastaların S2 amplitüdleriyle kapılama değerleri negatif yönde anlamlı derecede ilişkiliydi. Çalışmamızda farmakolojik tedavi almakta olan şizofren hastalarda varolan duyusal kapılama bozukluğunun tek bir EKT seansıyla düzeldiği gösterildi. Çalışmanın başlangıcında hastalardaki duyusal kapılama bozukluğunun S1 amplitüdünden kaynaklandığı gösterilmesine rağmen, EKT ile duyusal kapılamada meydana gelen düzelme daha çok S2 amplitüdü ile ilişkiliydi. Duyusal kapılama bozukluğundaki bu düzelmenin devam etmediği gözlendi. Ayrıca şizofren hastalardaki duyusal kapılama bozukluğunun klinik bulguların şiddetiyle ve EKT'nin bilişsel etkileriyle ilişkili olmadığı da gösterildi. Anahtar Kelimeler: Şizofreni, EKT, duyusal kapılama (P50), nöropsikolojik test

The aim of the study was to investigate the effects of ECT on P50 sensory gating and the relationship between the effects of ECT on cognitive processes and P50 sensory gating in schizophrenia patients. 24 patients met the diagnostic criteria of DSM-IV schizophrenia and 17 healthy controls were included in the study. P50 records of patients were repeated before ECT (1. record), 1 day after the first ECT session (2. record), 1 day (3. record) and 1 month (4. record) after the last ECT session. Neuropsychological tests (Stroop and digit span tests) and clinical assessment scales (SANS and SAPS) were applied to the patients before ECT and 1 day and 1 month after the last ECT session. The patients' abilities of gating auditory stimulants were significantly lower than controls (p=0,043). Immediately after the first ECT session, significant increase was observed in patients' sensory gating values (p=0,037). The significant increase in the patients' sensory gating values was continuing in the third and fourth records after the last ECT session, but the increase was no more significant (respectively p=1,000; p=0,431). The patients' S1 amplitudes were significantly lower than S1 amplitudes of controls prior to ECT (p=0,024). S1 amplitudes of patients didn't change significantly during the course of ECT compared with prior to ECT. Altough patients' S2 amplitudes were not significantly different from S2 amplitudes of controls, (p=1,000) prior to ECT, they were showing tendency to decreasing (with lack of significance) during the ECT course. Significant decrease was observed in the SANS and SAPS scores of the patients after the last ECT session (respectively p=0,000; p=0,000). In all records patients' S2 amplitudes were significantly inversely correlated with sensory gating values. İn our study, it was shown that sensory gating disorder in treated schizophrenic patients improved with a single ECT session. Altough it was shown that the source of patients' sensory gating disorder was S1 amplitude at the beginning of the study, the improvement in the patients' sensory gating disorder with ECT was much more related with S2 amplitude. It was observed that this improvement in sensory gating was not continuing. In addition, sensory gating in schizophrenic patients was not found to be associated with severity of clinical symptoms and cognitive effects of ECT. Key Words: Schizophrenia, ECT, sensory gating (P50), neuropsychological tests