İnsanın sorumlulukları açısından Kur'an'da zorluk ve kolaylık

Abstract

İnsan, kendine has bazı özellik ve donanımlarıyla diğer varlıklardan ayrılır. İnsanın bu marifetleri, onun dünyaya başıboş ve hedefsiz gönderilmediğini gösterir. Bunun için insanın donanımlarıyla elçilere uyup bu doğrultuda hareket etmesi onun sorumluluğundadır. Sorumluluk, Allah tarafından insana verilen bir değerdir. Mesuliyetlerini yerine getiren insanın dünya ve âhiret hayatı sükûnet, huzur ve barış içinde olabilirken aksi durumda zulüm, haksızlık, terör ve nefsin ihtiraslarına esir düşmüş, âhireti de ziyan olur. Tevhid inancından uzaklaşmış insanın olumsuzluklar içinde sorumluluğunu farketmesi zorlaşabilmektedir. Bu zorluklar zayıf yaratılış, nefis, cehalet, gurur, nankörlük vb. gibi dâhili; aile, çevre, makam, mevki ve tebliğin ulaşamaması gibi de harici olmak üzere iki kısma ayrılabilir. Buna karşılık fıtrî yapı, duyular, akıl, kalp, irade, tecrübe ve kevnî ayetler, insanın iman etmesini kolaylaştıran unsurlar olarak zikredilebilir. Zorluklarla karşılaşan Müslümanın ibadet ve uygulamalarında Kur'an, hâdis ve bu iki nassdan hüküm çıkaran âlimlerin içtihatlarında dinin yaşanabilirlik kolaylıklığı görülebilir. Bu çalışma, sorumluluk sahibi insanın karşılaşabileceği zorluklar ve kendisine lütuf olarak verilmiş olan kolaylıkları araştırmaya dayanmaktadır. Kolaylıklar, zorluktan sonra gelebileceği gibi zorlukla beraber de gelebilir. Bu kolaylıklar, dinin tavizi, tahrif edilmesi veya hedefinden saptırılması değildir. İnsan hayatının idamesi ve tevhid dairesinde kalması için Allah tarafından kendisine verilen imkân, lütuf ve ikramlardır. Bunun için, 'usr ve yüsr kavramlarının gerek kök anlam gerekse Kur'an çerçevesinde iyi tahlil edilmesi gerekir. Bu bağlamda insanın karşılaşacağı zorluklar ve kolaylıkların mâhiyeti, imkânı, durumu ve değeri iyi anlaşılmış olur. Çünkü zorluk ve kolaylık, gece-gündüz ve siyah-beyaz misali birbirini tamamlayan iki öğe ve bir bütünün iki unsuru hükmündedir. Kolaylık nasıl Allah'ın bir lütfu ise bunun kıymetinin bilinmesi ve imtihanın anlam kazanması için zorluk da bir lütuf ve ikram olarak görülebilir. Anahtar Kelimeler: Kur'an, Tefsir, İnsan, Sorumluluk, Zorluk, Kolaylık

Humanbeings differs from other beings with some unique features and qualities. These ingenuities of man show that he was not sent to the world stray and aimless For this reason, it is their responsibility to follow the prophets with their characteristics and act in this direction. Responsibility is a value given to man by God. The life of the person who fulfills his responsibilities in this world and in the hereafter can be calm and peaceful; otherwise, he will be held captive by cruelty, injustice, terror and the passions of his soul, and his hereafter will be wasted. It can be difficult for a person who has moved away from the belief of tawhid to realize his responsibility in adversity. These adversities can be divided into two parts such as ; internal factors, weak creation, selfishness, ignorance, pride, ingratitude, etc.; and , external factors such as family, environment, office, position and the inability to reach the notification. On the other hand, human nature, senses, mind, heart, will, experience and kevnî verses can be mentioned as factors that make it easier for people to believe. The ease of livability of religion can be seen in the ijtihads of scholars who deduced from the Qur'an, hadith and these two texts in the worship and practices of Muslims who face difficulties. This study is based on researching the difficulties that a responsible person may face and the conveniences that have been given to their as a blessing. Ease may come after difficulties, or they may come with difficulties Ease may come after difficulties, or they may come with difficulties. These conveniences are not concessions, distortions or diversion of religion.. They are the opportunities, favors and gifts given to them by Allah for the continuation of human life and to remain in the circle of tawhid. For this, the concepts of 'usr and yusr' need to be well analyzed within the framework of both the main meaning and the Qur'an meaning. In this context, the nature, opportunity, situation and value of the difficulties and conveniences that people will encounter will be well understood. Because difficulty and ease are like two elements that complement each other like night and day and black and white, and two elements of a whole. Just as ease is a gift of Allah, difficulty can be seen as a blessing and a treat so that the value of it is appreciated and the test becomes meaningful. Keywords: Quran, Commentary of Quran (Tefsir), Human, Responsibilty, Difficulty, Convenience