Bağımsız denetçilerin bilgi sistemleri denetiminin bağımsız denetime etkisi konusundaki görüşleri ve e-belge özel entegratörleri bilgi sistem denetimine ilişkin bilgi düzeylerinin araştırılması: Ankara ili uygulaması

Abstract

Globalleşen dünyada işletmelerin artan rekabet nedeniyle başarı sağlayabilmeleri için teknolojideki gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkan olanakları takip etmeleri ve kullanmaları gerekir. İşletmelerin birleşmesi, büyümesi ve büyüyen işletmelerin muhasebe kayıtlarının oluşturulması, finansal raporlamanın yapılması ve iş süreçlerinin karmaşıklaşması bilgi sistemlerinin kullanılması ile kolaylaşmaktadır. İşletmelerin finansal işlemlerde, finansal tabloların hazırlanmasında, tüm iş süreçlerinde bilgi sistemlerinden yararlanması, verilerin işlenme, saklanma, aktarılma ve kontrol edilme biçimini değiştirmiştir. Bu nedenle hızlı ve doğru bilgiye ulaşmanın çok önemli olduğu muhasebe ve denetim alanlarında bilgi sistemlerinin kullanımından kaynaklı risklerin dikkate alınması gerekmektedir. Bilgi sistemlerinin yaygın olarak kullanıldığı işletmelerde, finansal tablolar ve diğer finansal bilgiler bilgi sistemlerinin bir çıktısıdır. Bu nedenle finansal tabloların bağımsız denetiminde bilgi sistemlerinin dikkate alınması gerekliliği bilgi sistemleri denetiminin önemini ortaya koymaktadır. Ülkemizde bilgi sistemleri, Maliye Bakanlığına bağlı, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından e-Fatura, e-Arşiv fatura, e-İrsaliye, e-Defter, e-Bilet, e-serbest meslek makbuzu (SMM), e-Müstahsil Makbuzu gibi uygulamalar ile e-belge başlığı altında kullanılmaktadır. e-Belgelerin elektronik ortamda iletimi, GİB Web Portal, doğrudan entegrasyon veya özel entegrasyon ile sağlanabilmektedir. En çok tercih edilen yöntem özel entegrasyon yöntemidir. Çalışmanın konusunu Ankara ilinde bulunan bağımsız denetçilerin, bilgi sistemleri denetiminin bağımsız denetime etkisi konusundaki görüşleri ve e-belge özel entegratörleri bilgi sistem denetimine ilişkin bilgi düzeylerinin araştırılması oluşturmaktadır. Bu bağlamda literatür taraması ve GİB tarafından yayınlanmış olup zorunlu tutulan e-Belge Özel Entegratörleri bilgi sistemleri denetimi klavuzu doğrultusunda hazırlanmış olan anket soruları ile bağımsız denetçilerin, bilgi sistemleri denetiminin bağımsız denetime etkisine dair görüşleri ve e-belge özel entegratörleri bilgi sistem denetimine ilişkin bilgi düzeylerinin araştırılması amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda Ankara ilinde yer alan bağımsız denetçilere yüz yüze anket uygulamalı bir araştırma yapılmış, elde edilen veriler çeşitli istatistiki yöntemlerle analiz edilmiş, ulaşılan sonuçlar paylaşılmıştır.

In the globalizing world, businesses need to follow and use the opportunities that arise depending on the developments in technology in order to be successful due to the increasing competition. The merging and growth of businesses and the creation of accounting records of growing businesses, the making of financial reporting and the complexity of business processes are facilitated by the use of information systems. Businesses' use of information systems in financial transactions, and preparation of financial statements, in all business processes, has changed the way data is processed, stored, transferred, and controlled. For this reason, it is necessary to consider the risks arising from the use of information systems in the fields of accounting and auditing, where it is very important to get fast and accurate information. In businesses where information systems are widely used, financial statements and other financial information are an output of information systems. For this reason, the necessity of considering information systems in the independent audit of financial statements reveals the importance of information systems auditing. In our country, information systems are implemented by the Revenue Administration, affiliated to the Ministry of Finance, with applications (such as e-Invoice, e-Archive invoice, e-Waybill, e-Ledger, e-Ticket, e-self-employment receipt (SMM), e-Producer Receipt) used under the document title (e-). The electronic transmission of e-documents can be achieved through the GİB Web Portal, direct integration, or special integration. The most preferred method is the custom integration method. The subject of the study is the opinions of the independent auditors in Ankara on the effect of information systems auditing on independent auditing and investigating the knowledge levels of e-document private integrators on information system auditing. In this context, the obligatory e-document private integrators information systems audit guide published by the GİB and the literature review and survey questions prepared in line with the opinions of independent auditors on the effect of information systems auditing on independent auditing, aiming at the e-document private integrators information system audit. For this purpose, a face-to-face survey was conducted with the independent auditors in Ankara, the data obtained were analyzed with various statistical methods, and the results were shared.