Özet:
Kanser tedavisinde kullanılan antikanserojenik antibiyotiklerden BLM nin kullanımına bağlı yan etki olarak akciğer fıbrozisi meydana gelir. BLM ye bağlı olarak gelişen akciğer fibrozisinde etken olarak serbest oksijen radikalleri görülmektedir. Antienflamatuvar, sitostatik, antikanserojen, antiproliferatif ve antioksidan özellikleri gösterilmiş olan CAPE'nin fıbrozisteki etkisini araştırmayı planladık. Bu çalışmada 36 adet Sprague Dawley tipi erkek sıçan kullanıldı. Sıçanlar; I- Kontrol (n=8), II- BLM (n=9), III- BLM + E-vit (n=9) ve IV- BLM + CAPE (n=10) şeklinde dört gruba ayrıldı. Dokulardan OH-prolin, MDA, NO düzeyleri ile SOD, CAT, MPO aktiviteleri çalışıldı. Ayrıca deneyin başlangıcında, 7.gün ve 14. gününde ağırlık değişimleri takip edildi. Antioksidan enzimlerden SOD ve CAT aktivitelerinde BLM grubunda kontrol grubuna göre anlamlı şekilde azalma, MPO aktivitesinde ise anlamlı bir artış görüldü (p<0.0001). CAPE, CAT ve SOD aktivitelerini kontrol seviyesine yükseltirken, MPO aktivitesini kontrol grubu seviyesine indirmiştir. NO, MDA ve OH-prolin seviyesilerinde BLM grubunda kontrol grubuna göre anlamlı air artış gözlendi. CAPE, fıbrozisli dokudaki NO, MDA ve OH-prolin miktarlarını E-vit'ten daha fazla düşürerek kontrol grubu seviyesine indirmiştir. Bu sonuçlardan hareketle BLM kaynaklı akciğer fıbrozisi üzerine CAPE' nin antioksidan ve serbest radikal süpürücü etkisinin E-vit' den daha üstün olduğu söylenebilir. CAPE, lipit peroksidasyonunu E-vit' den daha çok yavaşlatmış veya geriletmiştir. Fibrozisli dokuya nötrofîl göçünün fazla olduğunun göstergesi olan BLM verilen gruptaki yüksek MPO aktivitesi, CAPE tarafından kontrol grubu seviyesine düşürülmüştür. BLM nuhtemelen iNOS veya eNOS enzim sistemi üzerine aktive edici etki göstererek arginin aminoasitinden daha fazla NO sentezletmiştir. CAPE ise bu etkiyi bloklayarak kontrol seviyesine indirmiştir. Sonuç olarak; her ne kadar E-vit ile tedavinin de başarılı olmasına rağmen hem OH- prolin hem de MDA ve MPO düzeylerini kontrol grubu seviyelerine indirdiği için CAPE'nin BLM kaynaklı akciğer fıbrozisini önlemede E-vit'ne göre daha başarılı olduğu söylenebilir.
