Fulminan karaciğer yetmezliklerinde, karaciğer nakline rağmen, beyin ölümü gelişen hastalar önceden tahmin edilebilir mi?

Abstract

Giriş ve Amaç: Fulminan karaciğer yetmezliği (FKY), önceden herhangi bir karaciğer hastalığı bulunmaksızın, karaciğer fonksiyonlarının aniden ve ciddi bir şekilde bozulmasıyla karakterize bir durumdur. Sıklıkla hepatik ensefalopatinin (HE) eşlik ettiği, geri dönüşümlü olabilen, ancak mortalitesi oldukça yüksek bir süreçtir. Biz bu çalışamada FKY' de gelişen HE' de karaciğer nakli sonrası beyin fonksiyonlarının geri dönüşümünü etkileyen faktörleri ortaya koyup, geri dönüş olmayan hasta gruplarını belirleyip, gereksiz karaciğer nakli yapılmasının önüne geçilmesini sağlamaktır Materyal Metod: İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü' nde Ocak 2012-Aralık 2015 tarihleri arasında FHY nedeniyle, Ulusal Koordinasyon Merkezi' ne acil bildirimde bulunulan ve karaciğer nakli yapılan 69 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Hastalar 2 gruba ayrıldı. Grup 1 de 52 hasta, Grup 2 de 17 hasta değerlendirildi. Tüm hastalar, klinik ensefalopati evresi, ışık refleksi (IR) ve konvülzyon varlığı açısından preoperatif değerlendirildi. Gruplar yaş (yaş ˃ 40, 10-40 yaş ve yaş <10), body mass index (BMI), etyolojik faktör, preoperatif laboratuvar değerleri, transplantasyon türü, mortalite ve ensefalopati düzeyine göre değerlendirilip kıyaslandı. Sonuçlar: Protrombin zamanı, INR ve total bilirubin değerleri gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Amonyak, laktat düzeyleri açısından gruplar arasında anlamlı bir fark saptanmadı. Serum elektrolitlerinden, sodyum ve potasyum düzeyleri açısından gruplar arasında istatistiksel fark bulunmuştur. Ancak her 2 gruba ait ortalamalar normal sınırlar içindedir. Tartışma: HE' li hastalarda karaciğer nakli sonrasında, HE' nin geriye dönebilirliği, mortalite ve morbidite açısından önemlidir. Dolayısıyla karaciğer nakli öncesinde HE' li FKY hastalarının geriye dönebilirliğini önceden öngerebilmek için West-Haven klinik evrelemesi ve serum INR, PT ve Total bilirubin yüksekliği yardımcı olabilir. Sonuç olarak FKY' de HE' nin transplantasyon sonucunda geriye dönüşünün belirlenmesinde West-Haven ensefalopati derecelendirmesinin önemli olduğu, evre arttıkça ve özellikle evre 4' te HE' nin geri dönüş olasılığının anlamlı derecede azaldığı, ayrıca PT ve INR' nin yüksek olmasının, hiperbilirubinemi, serum sodyum ve potasyum konsantrasyonu bozuklukluğunun da HE' nin geriye dönmesi açısından risk faktörü olduğu bu çalışmada saptanmıştır.

Background: Fulminan liver failure is described as detoriation of liver function tests suddenly with no previous liver disease. It's a period with high mortality rates, possibility of recovery, and usually run on with hepatic encephalopathy. The aim of this study is to reveal the factors that effect the recovery of brain functions of fulminan liver disease cases after liver transplantation. Material And Method: Totally 69 patients included for this study, that have been allocated for urgent declaration list between 2012 and 2015 at Inonu University Institute Of Liver Transplantation. Patients divided to two groups. The amount of group 1 was 52, and group 2 was 17. All patients evaluated by encephalopathy grade, pupil reflex and convulsions preoperatively. Groups compared by age, body mass index (BMI), etiologic factors, preoperative laboratuary tests, transplantation type, mortality rates and encephalopathy grades. Results: Results are meaningful between two groups by prothrombin time, INR and total bilirubin levels. There are no differences by amoniac levels between two groups. Sodium and potassium levels detected as meaningful at some patients, but mean levels of two groups are istatistically do not differ. Discussion: The recovery of HE after transplantation is important for mortality and morbidity. In order to evaluate the recovery of HE preoperatively, West-Haven Clinic Staging, serum INR, PT, and Total bilirubin levels can be useful. Result: Recovery of HE after liver transplantation at FLD patients, is statistically correlated with West-Haven Clinic Staging. Especially with high stages (such as stage 4), recovery of HE is unusual. Also, high serum INR, PT, bilirubin, sodium and potassium levels are detected with high morbidity of HE in this study.