Vitiligolu hastaların plazma glutatyon peroksidaz, glutatyon, selenyum, malondialdehit ve hidroksiprolin düzeylerinin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması

Abstract

Vitiligo dünyada ve ülkemizde yaygın olarak görülen melanosit kaybı ile gelişen, depigmente makuler lezyonlarla karakterize, spesifik bir deri hastalığıdır. Halen etiopatogenezi tam olarak açıklanamamıştır. Vitiligonun oluşum mekanizmasını aydınlatabilmeye yönelik çalışmalar sonucunda üç temel teori öne sürülmüştür; otoimmün teori, nöral teori ve otositotoksik teori. Pek çok araştırmacı vitiligoda epidermal dokuda hidrojenperoksit birikimi olduğunu ve bu reaktif oksijen molekülünün epidermal oksidatif strese neden olduğunu saptamışlardır. Son yıllarda yapılan çalışmalar vitiligoda meydana gelen mekanizma bozukluklarının sadece lezyonlu bölge ile sınırlı olmayıp tüm deri ile ilişkili olduğunu ortaya koydu. Hatta araştırmacılar hastalıkla ilişkili pek çok parametrenin epidermal doku düzeylerinin yanısıra kandaki düzeylerinin de değiştiğini gösterdiler. Antioksidan sistem elemanları bu parametrelerden sadece bir kısmım oluşturmaktadır. Pek çok hormon, enzim, aminoasit hatta eser element düzeyleri hastalığın ortaya çıkışı ile eşzamanlı olarak değişmektedir. Vitiligoda birçok metabolik yolun derinin tümünde aksıyor olması bu hastaların kandaki çoğu parametre düzeylerinin de etkilenme olasılığım artırmaktadır. Nitekim yapılan çalışmalar çoğu parametrenin kan düzeylerinin de hastalık süresince değiştiğini ortaya koymuştur. Biz bu çalışmada benzer bir yaklaşımla yola çıkarak vitiligolu hastaların plazma antioksidan sisteminin göstergelerinden GSHPx, GSH, GSSG, MDA, Se ve Hidroksiprolin düzeylerini ölçtük. Çalışma, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma Hastanesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nin, Dermatoloji Polikliniği'ne başvurmuş olan vitiligo vulgaris'li ve yaş ortalaması 23,66 + 7,49 olan 30 hasta ile herhangi bir dermatolojik problemi olmayıp yaş ortalaması 27,93 ±7,14 olan 30 67 sağlıklı bireyden oluşturulan kontrol grubu üyeleri üzerinde yapıldı. Hasta ve kontrol grubu üyelerinden alınan numunelerin protein içerikleri Lowry yöntemi uyarınca yapıldı. Protein içerikleri saptanan numunelerde GSHPx aktivitesi için Lawrance yöntemi, GSH ve GSSG düzyleri ölçümü için Owens yöntemi, MDA tayini için Okhawa yöntemi, Se için Arain yöntemi ve hidroksiprolin için Bergman yöntemi kullanıldı. Elde ettiğimiz bulgular vitiligoda epidermal dokuda olduğu gibi plazmada da antioksidan sistemin meydana gelen mekanizmal aksaklıklardan etkilendiğini göstermektedir. Özellikle GSHPx, MDA ve hidroksiprolin düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) artış saptanırken diğer parametrelerdeki değişiklikler istatistiksel olarak anlamlı değildir (p>0,05). Sonuç olarak bulgularımız doğrultusunda vitiligolu hastaların epidermal dokularının yanısıra kanda da oksidatif stres parametrelerinin değişime uğradığım, vitiligo tedavisinde antioksidan sistemin desteklenmesinin de hastalıkla mücadelede yarar sağlayabileceğini ileri sürebiliriz.