Hemipleji hastalarının bakımını üstlenen yakınlarının hayat kalitesinin ölçülmesi

Abstract

Amaç: Hemipleji hastalarının bakımını üstlenen hasta yakınlarının hayat kalitesinin ölçülmesi ve hayat kalitesini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışma, kesitsel olarak planlandı. Çalışmaya İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabiim Dalı polikliniğine başvuran, en az 6 ay önce hemipleji geçiren hasta ve hastanın birinci dereceden yakını olan toplam 75 hasta ve 75 hasta yakını dahil edildi. Hemipleji tanısı almış hastaların birinci dereceden yakınlarına yüz yüze görüşme ile hayat kalitesi ölçeği uygulandı. Hayat kalitesi ölçeği olarak Kısa Form-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği (SF-36) v2 kullanıldı. Hastanın fonksiyonel durumunu ölçmek için Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçeği (FBÖ) kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya toplam 75 hasta (29 kadın ve 46 erkek, 25-80 yaş arası, ortalama yaş 55.88±12.25) ve 75 hasta yakını (48 kadın ve 27 erkek, 21-73 yaş arası, ortalama yaş 49.37±11.99) dahil edildi. Hemipleji hastalarının bakımını üstlenen hasta yakınlarının hayat kalitesinin Türk toplumu norm değerlerine göre ortalamanın altında olduğu tespit edildi. FBÖ total skorları ile SF-36 alt grup puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif bir ilişki saptandı. Hastada afazi olması, hasta yakınının yaşının ileri olmasının hastanın hayat kalitesini azalttığı tespit edildi. SVO sonrası geçen süre arttıkça hasta yakınının hayat kalitesinin arttığı görüldü. Sonuç: Hemipleji hastasının bakımını üstlenmek hasta yakınlarının hayat kalitesini azaltmaktadır. Hastanın fonksiyonel durumu kötüleştikçe hasta yakınının yaşam kalitesi azalmaktadır.

Background: The aim of the study was to determine quality of life of family caregivers of stroke patients and to identify the factors associated with quality of life. Material and methods: The research was planned as a cross sectional study. The study sample was recruited from the 75 stroke patients diagnosed at least 6 months earlier and their 75 family caregivers admitted to Physical Therapy and Rehabilitation Clinic at Inonu University. Family caregivers' quality of life were assessed with the Short-Form-36 (SF-36) v2. Stroke patients' functional disability was measured by the Functional Independence Measurement (FIM). Results: Our study included 75 patients (29 women and 46 men, aged 25-80 years, mean age 55.88±12.25) and 75 family caregivers (48 women and 27 men, aged 21-73 years, mean age 49.37±11.99). All SF-36 subscale scores were lower than Turkish norm values. A statistically significant positive correlation between FIM global, motor and cognitive scores and SF-36 subscale scores was observed. We found a statistically negative significant correlation between increasing age in family caregivers, aphasia of the patient and SF-36 subscale scores. Longer stroke duration was significantly associated with higher levels of SF-36 subscale scores. Conclusion: Stroke has a negative impact on quality of life of family caregivers. Caregivers' quality of life was positively affected by better functional status in patients.