Gebelikte diyabete bağlı ateroskleroz eğiliminin araştırılması

Abstract

Amaç: Aterosklerotik bir süreç olan diabetin farklı tiplerinde erken endotelyal disfonksiyon göstergelerinden olan serum ADMA düzeyi ve karotis arter intima media kalınlığını değerlendirerek erken dönemde aterosklerozun saptanmasını sağlamaktır. Gereç ve Yöntem: İnönü üniversitesi Tıp Fakültesi Turgut Özal Tıp Merkezi gebe polikliniğine 2008 Eylül - 2009 Eylül tarihleri arasında başvuran 24-28 haftalar arasında 50 gr GTT yapılmış 18-48 yaş arası, 120 adet gebelik ve gebelik öncesi diabet tanısı alan ve 151 adet 50 gr GTT testi yapılıp sonucu normal olarak saptanan kontrol grubu olmak üzere toplam 271 adet gebe çalışmaya dahil edildi. Çalışmaya dahil edilen gebeliklerin kardiyovasküler hastalık, hipertansiyon, sistemik hastalık, polikistik over hastalık öyküsü ve çoğul gebeliğinin olmamasına dikkat edilerek, olan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Uygulanan testler sonucunda hastalar; AGCT, GDM, Tip I-II DM ve kontrol grubu olmak üzere dört gruba ayrıldı. Her dört grup demografik veriler, GTT ve OGTT sonuçları, ortalama kan şeker değerleri, ultrasound ölçümleri, HbA1c, inflamatuar markerler, lipid profilleri ve erken aterosklerotik belirteçler olan ADMA ve CAIMK açısından değerlendirildi. Sonuçlar: Çalışmaya dahil edilen hasta grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı yaş farkı bulunmadı (p>0.05). Gruplar BMI değerleri yönünden karşılaştırıldığında BMI değerinin glukoz intoleransı derecesi ile arttığı, en yüksek ortalama BMI değerleri Tip I-II DM, en düşük ise kontrol grubunda saptandı. Yaşla beraber BMI' in arttığı tespit edildi. CRP değerleri beklenenin aksine en yüksek kontrol grubunda saptanmıştır. Her dört grubun karşılaştırılan ortalama kan şeker değerleri en yüksek Tip I-II DM grubunda saptanmış olup, sonra GDM, en düşük ise AGCT grubunda izlenmiştir. En çok makrozomik bebek öyküsüne Tip I-II DM grubunda rastlanmıştır. Her dört gruba bakıldığında en çok GDM öyküsüne Tip I-II grubunda rastlanmış olup en az kontrol grubunda rastlanmıştır. En sık aile öyküsüne Tip I-II DM grubunda rastlanmış olup en düşük aile öyküsü varlığı ise kontrol grubundadır. En çok İnsülin tedavisine ihtiyaç duyan grup olarak Tip I-II DM grubu saptanmış olup en az ise AGCT grubu insülin tedavisine ihtiyaç duymaktadır. Her dört grubun bakılan CAIMK değerlerinden en yüksek Tip I-II DM grubunda saptanmış olup glukoz intoleransının derecesi ile orantılı olarak azalıp sırasıyla GDM, AGCT ve en düşük değer ise kontrol grubunda saptanmıştır yani 50 gr GTT ve HbA1c ile CAIMK'ın doğru orantılı olarak arttığı tespit edildi. Aynı zamanda CAIMK `nın yaşla doğru orantılı olduğu izlendi. İnflamatuar markerlardan fibrinojen değerleri en yüksek GDM grubunda rastlanmış olup en düşük değerler ise kontrol grubunda saptanmıştır. Gruplar arasında ise HDL, LDL, VLDL, Total kolseterol ve TG düzeyleri açısından ise anlamlı fark bulunmamıştır. ADMA ile yaş, kilo, BMI, 50 gr GTT,HbA1c, LDL, HDL, VLDL, total kolesterol, TG, fibrinojen, CRP ve CAIMK arasında ilişki olmadığı tespit edildi. Tartışma: Glukoz intoleransının şiddeti ile orantılı olarak aterosklerotik süreç de şiddetlenmekte olup carotid arter intima-media kalınlığında artışın ise endotelyal disfonksiyonun erken morfolojik ve fonksiyonel belirteci olduğu saptanmıştır.

Aim: In this study the object is to put early diagnosis of atherosclerosis in GDM patients or patients with DM before pregnancy by using serum ADMA level and carotid intima media thickness which are the early markers of endothelial dysfunction. Meterials-Methods: The study was conducted between September 2008- September 2009. Participants were recruited from the Obstetrics Polyclinics of Inonu Unıversity Faculty of Medıcıne, TOTM. Two hundred and seventy one pregnants with the age 18-48 were taken into the study, 120 of which diagnosed as GDM by using 50 gr OGCT between 20-28 gestational weeks , diabetes melitus before pregnancy and 151 control group patients whose 50gr OGCT tests were normal. Subjects with cardiovascular diseases, HT, PCOS, and multiple pregnancy were excluded. Patients were divided into four groups; AGCT, GDM, Type I-II DM and the control group. Every group was assesed for its demographic properties, OGCT results , mean blood glucose levels, USG measurments, HbA1c levels, inflamatuar markers, lipid profiles, ADMA and CAIMT which are the early atherosclerothic indicators. Results: Mean age was similar between groups (p>0.05). It was shown that BMI level was increased with the degree of glucose intolerance. While Type I-II DM group had the highest mean BMI level, the control group had the lowest. Surprisingly CRP levels were the highest in control group. Type I-II group?s mean blood glucose levels were higher than GDM group . The lowest mean blood glucose levels of all was AGCT. Macrosomic infant history was most frequently seen in type I-II DM group. While GDM history was most frequently seen in type I-II DM group, it was seen least in control group. Insuline treatment most needed in typeI-II group and least needed in AGCT group. A positive correlation was found between the degree of glucose intolerance and CAIMT. CAIMT was measured highest in Type I-II group; fallowed by GDM, AGCT and control group. Serum fibrinogen level was highest in the GDM group and lowest in the control group. HDL, LDL, VLDL, total cholesterol and TG levels were similar in all groups. Discussion: It was shown in this study that atherosclerotic process was accelerated in corelation with the degree of glucose intolerance and ADMA had a critical role in the pathogenesis of the endothelial dysfunction which was seen in patients with GDM or DM before pregnancy. Increase in the CAIMT is an early morphologic and functional marker of endothelial dysfunction.