Öğrenilmiş iyimserlik psiko-eğitim uygulamasının öğrenilmiş çaresizlik ve akılcı olmayan inançlar üzerindeki etkisi

Abstract

Öz:Bu araştırmanın amacı, öğrenilmiş iyimserlik psiko-eğitim uygulamasının ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin öğrenilmiş çaresizlik ve akılcı olmayan inançları üzerindeki etkisini araştırmaktır. Araştırma; deney, kontrol ve plasebo gruplu ön test-son test modeline dayalı deneysel bir çalışmadır. Çalışmaya 9 u deney, 9 u kontrol ve 9 u plasebo grubunda olmak üzere, 15 i erkek 12 si kız toplam 27 öğrenci katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Mantık Dışı İnançlar Ölçeği (Bireysel Düşünceler Ölçeği) ve Çocuklar için Yükleme Biçimi Ölçeği kullanılmıştır. Deney grubunda bulunan katılımcılarla, öğrenilmiş iyimserlik düzeylerini yükseltmek amacıyla araştırmacılar tarafından bilişsel-davranışçı terapi yaklaşımı dikkate alınarak araştırmacılar tarafından geliştirilen Öğrenilmiş İyimserlik Psiko-eğitim uygulaması gerçekleştirilmiştir. Plasebo grubu ile ergenlik dönemi sorunları başlığı altında dört oturumluk bir grup rehberliği etkinliği uygulanırken, kontrol grubuna ise herhangi bir işlem uygulanmamıştır. Deneysel işlemin etkililiğini sınamak amacıyla, karışık desenler için iki faktörlü ANOVA (SPANOVA) tekniğinden yararlanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda uygulanan Öğrenilmiş İyimserlik Programının öğrenilmiş çaresizlik puanlarını azaltmada anlamlı bir etkisinin olmadığı, akılcı olmayan inançları azaltmada ise anlamlı bir etkisi olduğu bulunmuştur. Elde edilen bulgular mevcut alan yazındaki diğer araştırmalar çerçevesinde tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.