Bu araştırma, en genel manada, Türk siyasal hayatındaki liderlerin ikinci adamlarını konu edinmektedir. Araştırmanın hazırlanmasındaki temel gerekçe "İkinci kim?" sorusunu Türk siyasal hayatındaki liderler özelinde cevaplamaktır. Dolayısıyla araştırmanın temel amacının Türkiye'de Cumhuriyet sonrası dönemin öne çıkan lider ve lider kadrolarını ikinci adam kavramsallaştırması üzerinden okuyarak liderlerin ikinci adamları olarak nitelenebilecek isimleri ortaya çıkarmak ve sosyal/siyasal yaşamda karşılığı olan ikinci adam kavramına dair siyaset bilimi kapsamında genel bir profil çizmek ve tartışmak olduğu ifade edilebilir. Bu bağlamda araştırma ilk olarak ikinci adam kavramını tanımlayarak başlamaktadır. Sonrasında Türk siyasal hayatında ikinci adamlık pozisyonu üzerinde etkisi olduğu iddia edilen faktörler tartışılmaktadır. Buradaki argümanlardan hareketle Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Celal Bayar, Süleyman Demirel, Necmettin Erbakan, Bülent Ecevit ve Turgut Özal'ın lider kadroları irdelemekte ve bu kadrolardan ikinci adam kavramına uygun düşen isimler tespit edilmektedir. Nitel araştırma yöntemleriyle hazırlanan bu araştırmada doküman analizi tekniğiyle veriler toplanmıştır. Toplanan veriler betimsel olarak analiz edilmiştir. Araştırmada Türk siyasal hayatında liderlerin ikinci adamlarının kimler olduğu, her liderin bir ikinci adamının olmadığı, Türk siyasal hayatının yapısal özelliklerinin ikinci adamlığın üzerinde belirleyici olduğu ve Türk siyasal hayatında ikinci adamlara ilişkin belirli bir profilin genel manada çizilebileceği tespit edilmiştir. Anahtar Kavramlar: Siyaset Bilimi, Türk Siyasal Hayatı, Siyasal Liderler, İkinci Adamlar.
This thesis deals with the second men of the Turkish political leaders. In other words, the main reason for the preparation of the thesis is to answer the question "Who is the second?" specific to the leaders in Turkish political life. Therefore, the purpose of the research is to determine the second men of the Turkish leaders and discuss the concept of the second men's profile by examining the prominent leaders and leaders' cadres throughout the Republican period of Turkish political life within the scope of political science. In this context, the thesis begins with defining the concept of the second men. Afterward, it discusses the factors claimed to have an impact on the position of the second men in Turkish political life. Based on the arguments here, it examines the leading cadres of Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Celal Bayar, Süleyman Demirel, Necmettin Erbakan, Bülent Ecevit and Turgut Özal and asks who correspond the on the concept of the second man from these cadres. In this thesis, which was prepared with qualitative research methods, data were collected by document analysis technique. The collected data were analyzed descriptively. Finally, it has reached the following results: the name of the second men of the leaders in Turkish political life, not every leader has a second man, the structural features of Turkish political life are determinant of the second men's positions, and a profile can be drawn about second men in Turkish political life. Keywords: Political Science, Turkish Political Life, Political Leaders, Second Men.
