Abstract:
ÖZET
Bu çalışmada, dayanıklılık sporcularında maksimal ve submaksimal egzersiz sonrası oluşan oksidan stres ve antioksidan
düzeylerinin karşılaştırılması amaçlandı. Bu çalışmaya ortalama Maks VO2 kapasiteleri 69.50±8.19 ml/kg/dk ve ortalama
yaşları 19.30±1.64 yıl olan 10 dayanıklılık sporcusu ile ortalama Maks VO2 kapasiteleri 34.15±8.08 ml/kg/dk ve ortalama
yaşları 19.70±1.16 yıl olan 10 sedanter üniversite öğrencisi olmak üzere toplam 20 erkek denek gönüllü olarak katıldı.
Deneklerin Maks VO2 seviyeleri, Bruce Protokolü ile belirlendi. Denekler, submaksimal egzersizlerini %70 Maks VO2
şiddetinde 30 dk, Maksimal egzersizlerini ise %100 Maks VO2 şiddetinde tükeninceye kadar devam ettirdi. Deneklerin kan
örnekleri egzersiz öncesi ve sonrası, plazmada Malondialdehit (MDA), Total Sulfidril grubu (RSH) ve Nitrik oksit (NOx)
düzeylerine bakılmak üzere toplandı. Elde edilen sonuçlar, dayanıklılık sporcuları ve kontrol grubu submaksimal egzersiz
öncesi ve sonrası MDA ve NOx seviyeleri arasında anlamlı bir fark olmadığını gösterdi (p<005). Sadece, kontrol grubunda
RSH düzeyinde submaksimal egzersiz öncesi ve sonrası anlamlı bir fark bulundu (P<005). Maksimal egzersiz öncesi ve
sonrası karşılaştırıldığında her iki grupta da MDA ve NOx düzeylerinde anlamlı bir fark bulundu (p<005). Submaksimal
egzersiz sonrası ile maksimal egzersiz sonrası MDA, RSH ve NOx değişkenleri karşılaştırıldığında her iki grup için MDA ve
NOx değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunurken (p<005) bu değişkenler maksimal egzersiz sonrası artış
gösterdi. RSH değerlerinde ise istatistiksel açıdan anlamlı bir fark oluşmadı. Ayrıca, her iki grup karşılaştırıldığında VKI
(p<0.05), Maks VO2 kapasiteleri, KAHDinlenim ve KAHmaks değişkenlerinde ise anlamlı bir fark bulundu (P<0.001). Sonuç
olarak, submaksimal egzersizler insanlar için sağlıklı çalışmalar olabilirken, maksimal egzersizler serbest radikal oluşumunu
tetikleyebilir. Bu duruma bir kanıt olarak da lipid peroksidasyonun artışı ve oksidatif stres gösterilebilir. Böylece, gerek
dayanıklılık sporcularında ve gerekse de sedanterlerde egzersizin şiddeti, serbest radikal oluşumunun önemli bir tanımlayıcısı
olabilir.
Anahtar Kelimeler: Sedanter, dayanıklılık sporcusu, egzersiz, serbest radikaller, antioksidan.
