Students' perceptions regarding the fairness of learning environment in faculty of education

Abstract

Öz:Problem Durumu: Sosyal kurumların ilk erdemi (Rawls, 1971, s.3) olarak nitelendirilen adalet; bireylerin, toplum ya da grup içerisinde sergiledikleri davranışları etkilemekte ve bu davranışlardan etkilenmektedir. Bu nedenledir ki, toplumsal yaşamı düzenlemeyi amaçlayan hukuki, siyasal ve dini pek çok metinde adalet kavramına sıklıkla vurgu yapılmaktadır. Toplumsal yaşamda sağlanan insani hakların, örgütsel yaşamda da sağlanabilmesi örgütsel açıdan adaleti zorunlu kılmaktadır. Çünkü bir toplum için sosyal adalet neyi ifade ediyorsa, bir örgüt içinde örgütsel adalet aynı şeyi ifade etmektedir (Beugre, 2002). Örgütsel adalet, yönetim alanyazınında çok yeni bir konu değildir. Ancak eğitim yönetiminde ihmal edilmiş bir kavramdır (Hoy ve Tarter, 2004). Örgütsel adalet en genel hatlarıyla; bir örgütte sonuç, süreç ve etkileşim açısından (Rogelberg, 2007) adaletin rolünün açıklanması ve tanımlanması ile ilgili bir kavram (Greenberg, 1990) olarak nitelendirilebilir. Örgütsel adalet algılarının çalışanların pek çok davranışlarıyla ilgili olduğunun belirlenmesiyle birlikte farklı yaklaşımlar öne sürülmüştür (Irak, 2004). Bu yaklaşımlar ışığında örgütsel adaletin farklı boyutlarının olduğu belirlenmiştir. Literatürde örgütsel adalet üç farklı boyutta incelenmiştir (Paterson, Green ve Cary, 2002): (1) dağıtımsal adalet, (2) işlemsel adalet ve (3) etkileşimsel adalet. Öğrencilerin eğitim ortamlarına ilişkin dağıtım, işlem ve etkileşim adaleti algılarını belirlemeye yönelik pek çok çalışma yapılmıştır (Chory-Assad, 2002; 2007; Chory-Assad ve Paulsel, 2004a; 2004b; Paulsel, 2005; Paulsel ve Chory-Assad, 2004a; 2004b; 2004c; Paulsel, Chory-Assad ve Dunleavy, 2005; Tata, 1999;). Bu çalışmalardan elde edilen sonuçlar, adalet algısının öğrenci davranışları ve eğitim-öğretim ortamı üzerinde hem olumlu hem de olumsuz bazı etkilerinin olduğunu göstermektedir. Örneğin öğrencilerde adalet [işlemsel, dağıtımsal ya da etkileşimsel] algısının azalması sonucunda; öğretmene karşı saldırgan olma, öğretmeni değerlendirirken yanlı davranma, kin besleme, muhalefet etme, intikam alma ve öğretmeni aldatma/kandırma vb. gibi farklı bazı istenmeyen davranışların gözlendiğini göstermektedir. Bunun yanı sıra bazı çalışmalardan (Chory-Assad, 2002; Lizzio, Wilson ve Hadaway, 2007) elde edilen sonuçlar ise öğrencilerin adalet algıları ile bölümlerine olan bağlılıkları, motivasyonları arasında olumlu bir ilişki olduğunu göstermektedir. Literatürde yer alan bu çalışmalar, öğrenci-öğretmen arasında verimli bir iletişimin geliştirilmesi, öğrenci ilgisinin, motivasyonunun ve başarısının arttırılması gibi eğitim-öğretim faaliyetlerinin etkililiğinde ve verimliliğinde rol oynayan pek çok değişken açısından öğrencilerin adalet algılarının ne denli önemli olduğunu göstermektedir. Ancak örgütsel adalet konusunda ulusal düzeyde yapılan çalışmalarda öğrencilerden çok öğretmen ya da yöneticilerin görüşleri araştırma konusu olmuştur. Araştırmanın Amacı: Bu araştırma ile Eğitim Fakültesi öğrencilerinin, fakültelerindeki eğitim ortamına ilişkin adalet algılarının ne olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak üzere Eğitim Fakültesi öğrencilerine “Adil Öğrenme Ortamı Ölçeği” uygulanmıştır. Öğrencilerin algılarının cinsiyet, okunmakta olan bölüm ve sınıf değişkenlerine göre farklılık gösterip göstermediğinin belirlenmesi araştırmanın alt amaçları olarak alınmış ve öğrenci görüşleri bu bağımsız değişkenlere göre değerlendirilmeye çalışılmıştır. Başlık (İngilizce):Eğitim fakültesi öğrencilerinin fakültedeki öğrenme ortamına ilişkin adalet algıları Öz (İngilizce):Problem Statement: The desire to be treated fairly is a common human preference. Hence justice can be regarded as an important concern in everyday life including educational settings. There are many studies aiming at determining students’ perceptions of distributive, procedural, and interactional justice pertaining to educational settings. The findings of these studies indicate that students’ perceptions of justice are of great importance with regard to many variables contributing to the efficacy and productivity of the education-instruction activities, such as improving a productive teacher-student communication, and enhancing student attention, motivation and achievement. Purpose of the Study: The aim of this research is to determine how the students in the Faculty of Education perceive their learning environment in terms of fairness. Method: The population of this descriptive study comprised a total number of 3.817 students (F= 1.822, M= 1955) attending Faculty of Education at Inönü University during the 2007-2008 fall semester. A sample of the study included a total number of 405 (F= 195, M= 210) students selected from all departments and classes by a proportional stratified sampling method. Data was gathered by a survey instrument entitled: Fair Learning Environment Questionnaire. Independent Samples t-test, One Way ANOVA, and LSD tests were performed for the analysis of the data obtained in the survey. Findings and Results: As a result of the research it was found that compared to male students, female students are more likely to perceive their learning environment fair. It was also revealed that students’ perceptions differ significantly in terms of department variable, and students’ perceptions of fairness decrease, as grade level increases. Conclusions and Recommendations: An analysis of the overall findings leads us to conclude that the “partially” and “moderately” fair perception of education institutions’ training future teachers indicates a serious drawback. It is important to note that educational faculties are not only responsible for equipping the future teachers with some sets of knowledge, but above all they are, and supposed to be, the institutions to furnish them with professional teaching attitudes and behaviours.